Cedr
| LEKSYKON FANTASTYKI | |
| fiction | |
Wygląd
Z punktu widzenia historii kultury liczy się długowieczność cedru, fakt, że zawsze pozostaje zielony. Ponieważ osiąga znaczące rozmiary i ze względu na dwie, poprzednie cechy, uosabia siłę i wytrwałość.
Miejsce
W starożytności szczególnie cenione były cedry z Libanu i Syrii. Z tego powodu oba te kraje nazywane były Krajem Cedrów.
Charakterystyka
Cedru używano zarówno w religii wschodu jak i w wierzeniach indoeuropejskich do wyrobu posągu bóstw, budowy świątyń oraz pałaców, a także cennych mebli.
Cedry, rosnący w krainie cedrów, pojawia się w mezopotamskim Eposie o Gilgamesz. Strzeże go potwór Huwawa. Gilgamesz, z pomocą przyjaciela Enkidu, zabija go, by zdobyć cedr. W religii staroirańskiej drzewa cedrowego używano do rozpalania świętego ognia. W funkcji drzewa świata, osi kosmicznej, czyli axis mundi, pojawia się w obrzędach szamańskich. Indianie wyrabiali z drzewa cedrowego przedmioty kultowe. Starożytni Egipcjanie używani cedru do mumifikacji zwłok, zarówno oleju z tego drzewa jak i wiór. W Starym Testamencie cedr używany jest jako środek na trąd, który ma zapobiec rozkładowi ciała, a także jako składnik wody oczyszczającej człowieka po kontakcie ze zmarłymi. W tym charakterze był cedr środkiem magicznym, ponieważ cechy cedru miały przenieść się na ciało trędowatego. Symbolika chrześcijańska połączyła cedr z Chrystusem, ale także z Najświętszą Marią Panną.
Jeżeli chodzi o lecznicze właściwości tego drzewa, to starożytni używali olejku pozyskanego z cedru jako środka skutecznego na ból zębów.
Literatura
- Łyczkowska K., Szarzyńska K., Mitologia Mezopotamii, Warszawa 1986.
- Forstner D., Świat symboliki chrześcijańskiej, Warszawa 1990.
- Leksykon symboli, pod red. Jarosiński R., Warszawa 1991.
- Kopaliński W., Słownik symboli, Warszawa 2006.
- Nozedar A., Signs and Symbols Sourcebook. An A to Z compendium of over 1000 designs, New York 2010.
(aut. Izabela Ozga)
