Dziewanna

Z encyklopediafantastyki.pl
Wersja I.ozga (dyskusja | edycje) z dnia 21:32, 16 lut 2014
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania
LEKSYKON FANTASTYKI
fiction

DZIEWANNA – pojawiająca się w źródłach, ale niewystępująca w rzeczywistych wierzeniach, zmyślona bogini w mitologii słowiańskiej.

Imię

Znana także jako Dzewana, Dzewanna, Ziewanna, Ziewonja. Nazwa dziewanna pochodzi bądź od słowa dziewa, czyli dziewczyna bądź od dziwa, czyli dzika, leśna.

Rodowód

Dziewanna prawdodpobnie pojawiła się w źródłach jako bogini w związku ze znanym Długoszowi z folkloru obyczajem topienia zimy, pod postacią kukły, Marzanny, i nadejścia wiosny, który to z kolei obyczaj zawierał ślady dawnych, pogańskich wierzeń. Przez Długosza była również błędnie utożsamiana z rzymską Dianą. Pojawienie się Dziewanny w we wspomnianym w źródłach panteonie jako bogini może mieć także coś wspólnego z dziewanną jako zielem, któremu być może przypisywano szczególną moc.

Charakterystyka

Stała się więc swego rodzaju opozycją dla śmierci, drugim obliczem bogini, ucieleśnieniem życia. Utożsamiający z Dianą to, niewystępujące w rzeczywistych wierzeniach bóstwo, Długosz, przypisał Dziewannie opiekę nad dziką przyrodą, której była panią. Mowa jest również o tym, że w święto Sobótki, w Noc Świętojańską, na cześć Dziewanny wieszano w domach zioła o tej samej nazwie a także opasywano się nimi.

Literatura

  • Dziewanna, dostępne [online]: http://mitencyklopedia.w.interia.pl/dziewanna.htm.
  • Strzelczyk J., Mity, podania i wierzenia dawnych Słowian, Poznań 1998.
  • Urbańczyk S., Religia pogańskich Słowian, Kraków 1947.
  • Szyjewski A., Religia Słowian, Kraków 2003.
  • Podgórski A.; Podgórska B., Encyklopedia demonów. Diabły, diabełki, jędze, skrzaty, boginki… i wiele innych, Wrocław 2000.

(aut. Izabela Ozga)

Osobiste
Przestrzenie nazw
Warianty
Działania
Nawigacja
Narzędzia
Pomoc
Szablony