Bohdan Petecki
Bohdan Petecki | |
fot. Janina Petecka | |
Data i miejsce urodzenia | 5 lipca,1931 Kraków |
Data i miejsce śmierci | 23 listopada 2011 Katowice |
Narodowość | Polska |
Ważne dzieła | Strefy zerowe |
Bohdan Petecki (1931-2011) - polski pisarz science fiction, autor głównie powieści młodzieżowych oraz dziennikarz.
Ukończył orientalistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim. Studiował na Wydziale Filozofii UJ w latach 1956-1957. W 1959 przeniósł się do Katowic i rozpoczął pracę jako dziennikarz. Publikował teksty głównie o tematyce społecznej i gospodarczej. Był zastępcą redaktora naczelnego w katowickiej rozgłośni Polskiego Radia, gdzie prowadził autorski cykl reportaży. Był zastępcą redaktora naczelnego tygodnika "Panorama". W 1976 zrezygnował z pracy dziennikarskiej i zajął się twórczością literacką.
Zmarł po długiej chorobie w 2011 roku.
Autor jednego opowiadania SF zamieszczonego w „Problemach" A,B,C... dwadzieścia cztery (1978 nr 7), przedr. w antologii Wehikuł wyobraźni (Wyd. Pozn., Pozn. 1978). Debiutował w 1971 powieścią W połowie drogi (Czytelnik, W. 1971). Wydał: Strefy zerowe (Iskry, W. 1972); Ludzie z Gwiazdy Feriego (Śląsk, K. 1974); Tylko cisza (Iskry, W. 1974); Operacja wieczność (Iskry, W. 1975); "Rubin" przerywa milczenie (Śląsk, K. 1976); Messier 13 (Iskry, W. 1977); Sola z nieba północnego (Śląsk, K. 1987); X-1 uwolnij gwiazdy (NK, W. 1977); Kogga z czarnego słońca (Iskry, W. 1978); Prosto w gwiazdy (Śląsk, K. 1978); Królowa Kosmosu (NK, W. 1979); Wiatr od Słońca (Czytelnik, W. 1980); Bal na pięciu księżycach (Czytelnik, W. 1981); Pierwszy Ziemianin (Iskry, W. 1983).
Bohdan Petecki należał do najbardziej aktywnych autorów powojennego czterdziestolecia. Jego powieści, adresowane w głównej mierze do czytelnika młodzieżowego, nie stawiają skomplikowanych problemów moralnych, operują jednoznacznym przesłaniem czarno-białą konstrukcją bohatera, sensacyjnym przebiegiem akcji. Zasadniczym tematem tych historii jest kontakt z obcą cywilizacją, zazwyczaj nieudany, nie zrealizowany, sprowadzony do braku akceptacji ziemskiej kultury, zamknięcia obcego świata wobec zewnętrznych infiltracji, ustanowienie skutecznych barier ochronnych (Strefy zerowe; Ludzie z Gwiazdy Feriego). Petecki ukazuje także niemożność porozumienia wewnątrz kulturowego ("Rubin" przerywa milczenie), odpowiadając na pytanie o granice zachowania człowieczeństwa w zmutowanych koloniach pozaziemskich.
Do najciekawszych powieści tego prozaika należy książka Tylko cisza dotykająca zagadnień ekologicznych, ukazująca hibernację Ziemian oczekujących na biologiczną regenerację swojego świata. W utworze Operacja wieczność Bohdan Petecki wprowadza intrygującą sylwetkę bohatera, który nie zgadza się na przyjęcie nieśmiertelności (tj. sporządzenie własnej kopii na podstawie zapisu osobowości), twierdząc, iż prawo do decydowania o swoim losie jest niezaprzeczalną wartością człowieka.
Pisarstwo Bohdana Peteckiego, pozbawione eksperymentów formalnych (wyjątek stanowi narracja w Ludziach z Gwiazdy Feriego oraz postawa ironiczna w Ostatnim Ziemianinie, przypominająca Dzienniki gwiazdowe S. Lema), powiela schematy konfliktowej, eksploracyjnej fantastyki naukowej, ale odznacza się niezaprzeczalną sprawnością warsztatową i nader często pełni funkcje rozrywkowe, odpowiadając na zapotrzebowanie odbiorców w zakresie literatury popularnej.
Bohdan Petecki jest autorem scenariuszy kilkunastu słuchowisk radiowych oraz kryminalnego spektaklu telewizyjnego Niespodziewany gość, który został wyemitowany w maju 1968 roku. Autor opublikował trzy powieści sensacyjno-kryminalne: Telefonował morderca (Iskry 1969 – seria Ewa wzywa 07) pod pseudonimem Jan Bernard oraz Noc Robin Hooda (Czytelnik 1970), Żmije złote i inne (Iskry 1972) oba pod pseudonimem Jan Artur Bernard.
Spis treści |
Powieści
- W połowie drogi (Czytelnik 1971)
- Strefy zerowe (Iskry 1972)
- Ludzie z Gwiazdy Feriego (Śląsk 1974)
- Tylko cisza (Iskry 1974)
- Operacja wieczność (Iskry 1975)
- "Rubin" przerywa milczenie (Śląsk 1976)
- Messier 13 (Iskry 1977)
- Sola z nieba północnego (Śląsk 1977)
- X-1 uwolnij gwiazdy (Nasza Księgarnia 1977)
- Kogga z czarnego słońca (Iskry 1978)
- Prosto w gwiazdy (Śląsk 1978)
- Królowa Kosmosu (Nasza Księgarnia 1979)
- Wiatr od Słońca (Czytelnik 1980)
- Bal na Pięciu Księżycach (Czytelnik 1981)
- Pierwszy Ziemianin (Bajka totalna) (Iskry 1983)
- Tu Alauda z planety trzeciej (Śląsk 1988)
- Taki, co przyszedł z góry (Wydawnictwo Dolnośląskie 1995)
Zbiory opowiadań
- Tysiąc i jeden światów (Czytelnik 1983)
Opowiadania
- ABC... dwadzieścia cztery Problemy 07 (388) 1978, Wehikuł wyobraźni
- Amfora Tysiąc i jeden światów
- Automat obronny Tysiąc i jeden światów
- Generalne porządki Tysiąc i jeden światów
- Ile tych światów? Tysiąc i jeden światów
- Noc bogów, ludzi i gwiazd Tysiąc i jeden światów
- Oddaj mi swój piorun! Tysiąc i jeden światów
- Świecie, świecie! Tysiąc i jeden światów
- Tysiąc i pierwszy... Tysiąc i jeden światów
Sensacja i kryminał
- Niespodziewany gość (1968)
- Telefonował morderca (1969)
- Noc Robin Hooda (1970)
- Żmije złote i inne (1972)
Cytaty
- "Samotność człowieka w kosmosie to głupia rzecz. Samotność stuosobowej ekipy, to samotność ustokrotniona".
Bohdan Petecki "Ludzie z gwiazdy Feriego"