Jorge Luís Borges

Z encyklopediafantastyki.pl
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania
Jorge Luís Borges
Borges.jpg
Data i miejsce urodzenia 24 sierpnia,1899
Buenos Aires
Data i miejsce śmierci 14 czerwca 1986
Genewa
Narodowość Argentyna

Jorge Francisco Isidoro Luis Borges Acevedo (ur. 24 sierpnia 1899 w Buenos Aires, zm. 14 czerwca 1986 w Genewie) − argentyński pisarz, poeta i eseista, jedna z najbardziej charakterystycznych postaci literatury XX wieku. Publikował krótkie eseje, opowiadania i poezję. Jego dzieła, tak ważne dla literatury i myśli humanistycznej, stały się obiektem wnikliwych analiz i licznych interpretacji, wymykając się jednak jakimkolwiek klasyfikacjom i odrzucając wszelkie dogmaty.

Ociemniały w wieku 55 lat pisarz zawsze był kontrowersyjną postacią. Przez prawie 30 lat był nominowany do nagrody Nobla w dziedzinie literatury, lecz nigdy nie został nią nagrodzony.

Spis treści

Wczesne lata

Borges utrzymywał, że jest dziedzicem dwóch tradycji swoich przodków: wojskowej i literackiej. Jego drzewo genealogiczne łączy się ze znanymi rodzinami argentyńskimi, anglosaskimi i portugalskimi. Powiązany był z niektórymi wojskowymi, którzy brali aktywny udział w walkach wyzwoleńczych w Argentynie, jak Francisco Narciso de Laprida, który przewodził Zgromadzeniu Tucumana i podpisał Akt Niepodległości Argentyny; Francisco Borges Lafinur - dziadek ze strony ojca - był urugwajskim pułkownikiem; Edward Young Haslam - pradziadek ze strony ojca - był poetą romantycznym, który wydawał jeden z pierwszych anglojęzycznych tytułów w Río de Plata, Krzyż Południa; Manuel Isidoro Suárez - pradziadek ze strony matki - był pułkownikiem walczącym w wojnach o niepodległość; Juan Crisóstomo Lafinur - wuj dziadka od strony ojca - był argentyńskim poetą, autorem licznych utworów romantycznych i patriotycznych oraz profesorem filozofii; Isidoro de Acevedo Laprida - dziadek od strony matki - był wojskowym walczącym przeciwko Juanowi Manuel de Rosas.

Ojciec pisarza, Jorge Guillermo Borges, argentyński adwokat urodzony w prowincji Entre Ríos, postanowił również rozwijać się w dziedzinie psychologii. Był zapalonym czytelnikiem i miał aspiracje literackie, które skonkretyzował w noweli El caudillo i kilku wierszach; ponadto przełożył na angielski Omara Chajjama. Od 1970 roku w pamięci Jorge Luisa Borgesa pozostawały słowa ojca: On mi pokazał moc poezji: fakt, że słowa są nie tylko środkiem komunikacji, ale też symbolami magicznymi i muzyką. Jego matka, Leonor Acevedo Suárez, była Urugwajką. Nauczyła się języka angielskiego od swego męża i przetłumaczyła kilka dzieł w tym języku na hiszpański. Rodzina jego ojca miała korzenie hiszpańskie, portugalskie i angielskie; natomiast rodzina matki hiszpańskie i być może portugalskie. W domu pisarza mówiono nie tylko po hiszpańsku, ale również po angielsku, Borges od początku był dwujęzyczny.

W 1905 rozpoczął naukę w domu, z brytyjską guwernantką. Rok później napisał swoje pierwsze opowiadanie, La visera fatal (Fatalna przyłbica), wzorując się na Don Kichocie. Naszkicował również krótki esej o mitologii greckiej. W wieku dziewięciu lat przetłumaczył z angielskiego opowiadanie Oscara Wilde'a Szczęśliwy książę, tekst, który został opublikowany w gazecie El País i podpisany imieniem ojca Borgesa. Edukację obowiązkową rozpoczął mając dziewięć lat. Szkoła publiczna była dla Borgesa traumatycznym przeżyciem: koledzy drwili sobie z przemądrzałego, noszącego okulary i ubieranego jak paniczyk chłopca, który na dodatek nie interesował się sportem i jąkał się. Przez cztery lata uczęszczania do tej placówki Borges nauczył się niewiele więcej nad żargon z przedmieść Buenos Aires i strategii jak przejść niezauważonym.

W 1914 ojciec Borgesa został zmuszony do zakończenia kariery zawodowej i przejścia na emeryturę z powodu postępującej ślepoty, która paręnaście lat później dotknęła również syna. Wraz z rodziną przeniósł się do Europy, by poddać się specjalistycznemu zabiegowi okulistycznemu. Uciekając przed I wojną światową zamieszkali w Genewie (Szwajcaria), gdzie młody Borges i jego siostra Norah uczęszczali do szkoły. Borges przygotowywał się do matury we francuskojęzycznym Liceum Jean Calvin. Nowe środowisko, działające w duchu protestanckim, było zupełnie odmienne od tego we wcześniejszej szkole w Palermo; nowi koledzy, często również obcokrajowcy, doceniali jego doświadczenie i inteligencję oraz nie szydzili z wady wymowy. W tamtych czasach Borges czytał głównie prozaików realizmu francuskiego i poetów ekspresjonistycznych oraz symbolików, szczególnie Rimbauda. W końcu odkrył Schopenhauera, Nietzschego, Carlyle'a i Chestertona. Korzystając jedynie ze słownika nauczył się języka niemieckiego.

Dzięki zakończeniu działań wojennych i już po śmierci babki ze strony matki, Leonor Suárez, rodzina Borgesów w 1919 roku przeprowadziła się do Hiszpanii. Początkowo mieszkali w Barcelonie, jednak ostatecznie osiedlili się w Palma de Mallorca. W tym ostatnim mieście Borges napisał dwie książki, których nie opublikował: Los ritmos rojos, poemat pochwalny na cześć Rewolucji Październikowej, i Los naipes del tahúr, zbiór opowiadań. W Madrycie i Sewilli uczestniczył w ruchu literackim ultraistów, któremu później przewodził w Argentynie i który znacząco wpłynął na jego pierwsze dzieła liryczne. Współpracował w dziale poezji i krytyki literatury w czasopismach: Ultra, Grecia, Cervantes, Hélices i Cosmópolis. Swój pierwszy wiersz, Himno al mar, napisany w stylu Walta Whitmana, opublikował w Grecia 31 grudnia 1919 roku.

W 1923 roku, w przeddzień drugiej podróży do Europy, Borges opublikował swój pierwszy zbiór poezji, Fervor de Buenos Aires, w którym, jak utrzymywał sam autor, została nakreślona cała jego późniejsza twórczość. Edycja ta była przygotowywana naprędce: wkradło się do niej mnóstwo błędów drukarskich i co więcej - zabrakło prologu. Okładkę stworzyła jego siostra, Norah. Wydano ją w nakładzie około trzystu egzemplarzy; tych kilka sztuk, które dotrwały do dzisiaj są uważane przez bibliofilów za prawdziwy skarb, tym bardziej że w niektórych egzemplarzach widnieją odręczne poprawki naniesione przez samego Borgesa.

Po kolejnym roku w Hiszpanii, w 1924 roku Borges ostatecznie osiadł w swoim rodzinnym mieście, gdzie współpracował z różnymi pismami literackimi oraz pracował nad dwoma uzupełnieniami do książek Luna de enfrente i Inquisiciones (których nigdy ponownie nie wydano), by już w 1925 roku zasłużyć na swą opinię przywódcy najmłodszej awangardy. W ciągu kolejnych trzydziestu lat Borges stał się jednym z najgenialniejszych i zarazem najczęściej wdających się w polemikę pisarzy z Ameryki Południowej. Zmęczony ultraizmem, który sam przywiózł z Hiszpanii, postanowił stworzyć nowy typ partykularyzmu, zakorzenionego w metafizycznej perspektywie rzeczywistości. Napisał opowiadania i wiersze o porteños z przedmieść Buenos Aires, o gorącym tango, o fatalnych w skutkach bójkach między awanturnikami, jak np. Człowiek z przedmieścia (Hombre de la esquina rosada) i El puñal. Szybko się zmęczył także tym «izmem» i zaczął rozważać możliwość napisania czegoś fantastycznego bądź magicznego, aż do momentu, gdy na przełomie dekad (1930-1950) stworzył jedne z najniezwyklejszych historii XX. wieku, m.in.: Powszechną historię nikczemności (Historia universal de la infamia, 1935), Fikcje (Ficciones, 1944), Alef (El Aleph, 1949).

W 1930 roku Borges opublikował esej Evaristo Carriego i otworzył wystawę urugwajskiego malarza Pedro Figari. Poznał również młodego, zaledwie siedemnastoletniego pisarza, Casaresa, który wkrótce został jego serdecznym przyjacielem, i wspólnie z którym opublikował liczne prace. W pierwszym numerze pisma Sur, redagowanego przez Victorię Ocampo, Borges umieścił artykuł poświęcony pułkownikowi Ascasubi. Poza nim w pierwszym numerze, wydanym w 1931 roku, swoje prace opublikowali również sama Victoria Ocampo, Waldo Frank, Alfonso Reyes Ochoa, Jules Supervielle, Ernest Ansermet, Walter Gropius, Ricardo Güiraldes i Pierre Drieu la Rochelle.

W 1936 opublikowano kolejny zbiór esejów – Historia wieczności (Historia de la eternidad), poruszający temat metafory. Aż do 1939 roku prowadził w dwutygodniku El Hogar własną kolumnę dotyczącą krytyki literackiej, przede wszystkim zagranicznych pisarzy. Co dwa tygodnie umieszczał tam recenzje książek, biografie pisarzy i eseje dotyczące twórczości. Współpracował również z pismem Destiempo, wydawanym przez Adolfo Bioy Casaresa i Manuela Peyrou, ilustrowanym przez Xul Solar. Przetłumaczył dla Wydawnictwa Sur A Room of One’s Own Virginii Woolf oraz, rok później, Orlando tej samej autorki. W 1937 roku opublikował Antología clásica de la literatura argentina.

Dojrzałość

Początek lat 50. znaczyła coraz większa rozpoznawalność Borgesa w Argentynie i poza jej granicami. Stowarzyszenie Pisarzy Argentyńskich wybrało go na prezydenta w 1950 roku, z której to funkcji zrezygnował trzy lata później. Prowadził wykłady na Uniwersytecie Republiki w Urugwaju, gdzie również ukazał się esej Aspectos de la literatura gauchesca. W Meksyku wydał Antiguas literaturas germánicas, napisaną z Delią Ingenieros. W tym samym roku w Paryżu opublikowano pierwsze francuskie tłumaczenie opowiadań Borgesa (Fictions), a w Buenos Aires serię historii Śmierć i busola (La muerte y la brújula). W 1952 roku napisane zostały eseje ze zbioru Otras inquisiciones oraz wydana została poprawiona wersja eseju o języku porteños, zatytułowanego El idioma de los argentinos, wraz z El idioma de Buenos Aires José Edmundo Clemente'a. Pojawiło się również drugie wydanie Alefa, wzbogacone o nowe opowiadania oraz esej El Martín Fierro, który jeszcze w tym samym roku doczekał się reedycji. Pod opieką José Edmundo Clemente'a, wydawnictwo Emecé rozpoczęło publikować dzieła zebrane (Obras Completas). W 1954 reżyser Leopoldo Torre Nilsson nakręcił film Días de odio, oparty na opowiadaniu Borgesa Emma Zunz.

Po przewrocie wojskowym — nazwanym Rewolucją Wolnościową — który obalił rząd peronistów, Borges został w 1955 roku mianowany dyrektorem Biblioteki Narodowej, którą to funkcję sprawował przez 18 lat. W grudniu tego samego roku wybrano go na członka Argentyńskiej Akademii Literatury. Wydał Los orilleros, El paraíso de los creyentes, Cuentos breves y extraordinarios, Poesía gauchesca, La hermana Eloísa i Leopoldo Lugones. Został wykładowcą w Katedrze Literatury Niemieckiej, a później także dyrektorem Instytutu Literatury Niemieckiej na Wydziale Filozofii i Literatury Uniwersytetu Buenos Aires. Pismo Ciudad zadedykowało Borgesowi numer poświęcony jego twórczości. Ukazały się Fikcje po włosku, pod tytułem La Biblioteca di Babele. Przez różne wypadki i kilka operacji, okulista zabronił pisarzowi czytać i pisać. Borges powoli tracił wzrok w następstwie choroby dziedzicznej, która wcześniej dosięgnęła jego ojca. Nie było to jednak gwałtowne zdarzenie, lecz długotrwały proces. Nie przeszkodziło mu to jednak w kontynuowaniu kariery pisarza, eseisty i wykładowcy, również nie zmusiło do porzucenia lektury czy nauki języków obcych - czytano mu na głos. Swoją nominację na dyrektora Biblioteki Narodowej oraz rozpoznanie choroby oczu w tym samym roku Borges uznał za ironię losu.

W 1956 roku Borges przeprowadził na Uniwersytecie Buenos Aires zajęcia dotyczące literatury angielskiej - został mianowany profesorem tej uczelni oraz otrzymał tytuł doktora Honoris Causa na Uniwersytecie w Cuyo. Wybrano go również na prezesa Stowarzyszenia Pisarzy Argentyńskich. Z Montevideo surowo krytykował zdymisjonowany rząd peronistów i bronił Wolnościowej Rewolucji. Przez swoje poparcie dla nowego rządu został potępiony m.in. przez Ernesto Sabato i Ezequiela Martíneza Estrada. Sabato i Borges aż do 1973 roku trwali w swej polemice, chociaż nie przez wzajemną wrogość, lecz z uwagi na motywy polityczne. Dzięki przypadkowemu spotkaniu w bibliotece Orlando Barone zorganizował serię spotkań, podczas których obaj pisarze dyskutowali o literaturze, filozofii, kinie, lingwistyce i podobnych tematach. W rezultacie powstała książka Diálogos: Borges-Sabato.

Między 1957 a 1960 rokiem Borges publikuje Manual de zoología fantástica Zoologia fantastyczna i Twórcę (El Hacedor), zbiory krótkich tekstów i wierszy zadedykowanych Leopoldo Lugonesowi. Zaktualizował również tom Poemas i wydał dziennik La Nación. We współpracy z Bioyem Casaresem opracował antologię Libro del cielo y del infierno. Pod jego przewodnictwem rozpoczyna się nowy rozdział w historii pisma La Biblioteca. Dzieła Borgesa nadal tłumaczone były na różne języki.

W 1961 roku, wraz z Samuelem Beckettem, otrzymał Międzynarodową Nagrodę Literacką (w wysokości 10 tys. dolarów), przyznawaną przez Międzynarodowy Kongres Wydawców w Formentor na Majorce. To ważne wyróżnienie pomogło Borgesowi zaistnieć w świadomości międzynarodowej, dzięki czemu otrzymał możliwość przetłumaczenia swych dzieł na liczne języki (angielski, francuski, niemiecki, szwedzki, norweski, duński, włoski, polski, portugalski, hebrajski, grecki, słowacki czy arabski). Pojawiła się również jego Antología personal, wydana przez Sur. Wspólnie z matką wyjechał do Stanów Zjednoczonych, do Austin na zaproszenie Uniwersytetu Teksańskiego i Fundacji Tinkera. W ciągu pół roku wygłosił tam serię wykładów o literaturze argentyńskiej. W Nowym Jorku wydano zbiór opowiadań zatytułowany Labyrinths i przetłumaczono na niemiecki Historia universal de la infamia. W 1962 roku na podstawie opowiadania Człowiek z przedmieścia nakręcono film pod tym samym tytułem. Wyreżyserował go René Mugica. Borges zakończył również prace nad biografią poety Almafuerte. W 1963 roku, ponownie ze swoją matką, udał się do Europy, również w celu wygłoszenia licznych odczytów. Po powrocie do Buenos Aires zakończył pracę nad antologią poety Evaristo Carriego.

21 września 1967 roku, w wieku 68 lat, Borges wziął ślub z 57-letnią wdową, Elsą Astete Millán. Przez pierwszych kilka lat para mieszkała w domu pisarza, razem z jego matką, Leonor Acevedo. We wspomnieniach Elsy matka męża jawi się jako osoba spokojna, która nigdy nie interweniowała w związek syna, nie chciała mu zaszkodzić. Mimo to przyjaciele Borgesa utrzymują, że zazdrość pani Leonory była nie do zniesienia. Parę miesięcy po ślubie para przeprowadziła się do własnego mieszkania, w którym po raz pierwszy mogli zakosztować wspólnego życia bez stałego dozoru. Wtedy też rywalizacja między matką i żoną pisarza stała się bardziej zaciekła, przepełniona jadem, przez co Borges musiał potajemnie odwiedzać Leonorę. Właśnie te doświadczenia zmusiły parę do konfrontacji z rzeczywistością: dalsze współżycie było niemożliwe. W wywiadzie udzielonym w 1993 roku Elsa przyznała, że nie była szczęśliwa z Borgesem: Był introwertykiem, małomówny i mało romantyczny. Był eteryczny, nieprzewidywalny. Nie żył w realnym świecie. W październiku 1970 roku małżeństwo ostatecznie się rozpadło.

W 1968 roku, wspólnie z Margaritą Guerrero, opublikował uzupełnienie Manual de zoología fantástica (El libro de los seres imaginarios). W tym roku ukazał również swą Nową antologię osobistą (Nueva antología personal). Udał się do Santiago de Chile, by uczestniczyć w Kongresie Antyrasistowskich Intelektualistów, oraz do Europy i Izraela, gdzie wziął udział w kilku konferencjach. Reżyser Hugo Santiago nakręcił film Invasión na podstawie utworu Bioy i Borgesa. W 1969 zebrał i opracował dwa tomy poezji: El otro, el mismo i Pochwała cienia (Elogio de la sombra), który doczekał się dwóch edycji jednego roku. Wydał również antologię Walta Whitmana własnego tłumaczenia, opatrzoną tytułem Hojas de hierba i ilustracjami malarza Antonio Berni. Po kilku latach bez publikowania opowiadań zebrał je w tom Raport Brodiego (El informe de Brodie), opublikowany w sierpniu 1970.

Ostatnie lata

W 1971 roku, w Buenos Aires, Borges opublikował długie opowiadanie zatytułowane Kongres (El congreso). Rok później udał się w podróż do Stanów Zjednoczonych, gdzie otrzymał liczne wyróżnienia oraz wygłaszał odczyty na różnych amerykańskich uniwersytetach. Po powrocie do Buenos Aires opublikował tom poezji Złoto tygrysów (El oro de los tigres) i 24 sierpnia, w dzień swoich urodzin, otrzymał szczególny wyraz szacunku – jedno z jego opowiadań, Tamten (El otro), zostało wydane w dokładnie takiej formie, jak życzył sobie tego pisarz. W 1973 roku został wybrany Ciudadano Ilustre de la Ciudad de Buenos Aires (Honorowym Obywatelem Buenos Aires), równocześnie poprosił o przeniesienie na emeryturę ze stanowiska dyrektora Biblioteki Narodowej. Jeszcze tego samego roku po raz pierwszy zostały wydane w jednym tomie zebrane dzieła Borgesa, nakładem wydawnictwa Emecé.

W 1975 roku zmarła, w wieku 99 lat, matka pisarza. Od tego momentu Borges postanowił zrealizować podróżnicze plany. Towarzyszyła mu w tym jego była uczennica, następnie sekretarka, a ostatecznie druga żona – María Kodama.

W 1986 roku przeniósł się do Genewy – miasta, które obdarzyło go głębokim uczuciem i które Borges uznał za jedną ze swych ojczyzn. 26 kwietnia ożenił się z Maríą Kodama. Ślub odbył się przez pełnomocnika na mocy odpowiedniego Aktu wydanego w Colonia Rojas Silva, Paragwaj. Zmarł 14 czerwca 1986 roku w wyniku raka wątroby. Zgodnie z ostatnią wolą Borgesa, jego doczesne szczątki spoczęły na cmentarrzu Plain Palais. Nagrobek, stworzony przez argentyńskiego rzeźbiarza Eduardo Longato, wykonany został z surowego, białego kamienia. U góry można przeczytać Jorge Luis Borges, a poniżej «And ne forhtedon na», wraz z wygrawerowanym okręgiem, w którym znajduje się siedmu żołnierzy, mały krzyż galijski oraz daty "1899/1986". Inskrypcję «And ne forhtedon na», napisana w języku anglosaksońskim, można przetłumaczyć jako «I żeśmy się nie bali». Z tyłu nagłówka znajduje się tekst Hann tekr sverthit Gram okk / legger i methal theira bert, który odnosi się do dwóch wersów 27 rozdziału Sagi rodu Wölsungów (norweskiej sagi z XIII wieku). Tłumaczy się go jako «Wziął swój miecz, Gram, i umieścił nagi metal pomiędzy dwoma». Właśnie te dwa wersy Borges użył jako motto do opowiadania Ulrica, jedynego traktującego o miłości, wydanego w zbiorze Księga piasku. Główny bohater tego opowiadania nazywa się Javier Otárola. Poniżej tej drugiej inskrypcji wyryty jest okręt wikingów, a pod nim znajduje się trzecia inskrypcja: «De Ulrica a Javier Otárola (Od Urliki dla Javiera Otárola)», którą się czasami interpretuje jako dedykację dla Jorge Luisa Borgesa od Maríi Kodama.

W lutym 2009 roku planowano przenieść szczątki Borgesa na portowy cmentarz Recoleta w Buenos Aires, co wzbudziło liczne kontrowersje[15]. Szczególnie przeciwna temu pomysłowi była wdowa po pisarzu, María Kodama. Ostatecznie pomysł zarzucono i Borges nadal spoczywa w Genewie.

Zbiory opowiadań

  • Historia universal de la infamia (1935) inny tytuł: A Universal History of Iniquity (1972) Powszechna historia nikczemności
  • Seis problemas para don Isidro Parodi (1942) z Adolfo Bioy Casares inny tytuł: Six Problems for Don Isidro Parodi (1981)
  • Ficciones (1944) inny tytuł: Fictions (1962) Fikcje
  • El Aleph (1949) inny tytuł: The Aleph and Other Stories, 1933-1969 (1970) Alef
  • El Hacedor (1960) inny tytuł: The Maker (1998) Twórca
  • Antología Personal (1961) inny tytuł: A Personal Anthology (1968)
  • Labyrinths (1962) Labirynty
  • Manual de zoología fantástica (1959) lub El libro de los seres imaginarios (1967) z Margarita Guerrero inny tytuł: The Book of Imaginary Beings (1969) Księga istot zmyślonych inny tytuł: Zoologia fantastyczna
  • Crónicas de Bustos Domecq (1967) z Adolfo Bioy Casares inny tytuł: Chronicles of Bustos Domecq (1976)
  • Elogio de la Sombra (1969) inny tytuł: In Praise of Darkness (1974)
  • El informe de Brodie (1970) inny tytuł: Doctor Brodie's Report (1972)
  • El libro de arena (1975) inny tytuł: The Book of Sand (1977) Księga piasku
  • Borges: A Reader (1981)
  • Veinticinco de Agosto de 1983 y otros cuentos (1983) inny tytuł: Shakespeare's Memory (1983) Pamięć Szekspira

Zredagowane antologie

Nonfiction

  • Borges at Eighty: Conversations (1982) z Willis Barnstone
  • This Craft of Verse (1999)

Opowiadania

  • Hombre de las orillas (1933) inny tytuł: Hombre de la esquina rosada inny tytuł: Man on Pink Corner inny tytuł: Streetcorner Man - Człowiek z przedmieścia Opowiadania, Powszechna historia nikczemności
  • El brujo postergado (1933) inny tytuł: The Wizard That Was Made to Wait inny tytuł: The Wizard Postponed inny tytuł: The Rejected Sorcerer (1960) - Niedoszły czarownik Powszechna historia nikczemności
  • Una leyenda arábiga (Historia de los dos reyes y los dos laberintos, como nota de Burton) (1939) inny tytuł: The Two Kings and the Two Labyrinths - Dwaj królowie i dwa labirynty Alef, Opowiadania
  • Las ruinas circulares (1940) inny tytuł: The Circular Ruins (1940) - Koliste ruiny Fikcje, W zaczarowanym zwierciadle, Opowiadania
  • Tlön, Uqbar, Orbis Tertius (1941) - Tlön, Uqbar, Orbis Tertius Fikcje, Złota Księga Fantasy, Opowiadania
  • El acercamiento a Almotásim (1941) inny tytuł: The Approach to Al-Mu'tasim (1962) - Poszukiwanie Al-Mutasima Fikcje, Opowiadania
  • Pierre Menard, autor del Quijote (1941) inny tytuł: Pierre Menard, Author of the Quixote (1962) - Pierre Menard, autor Don Kichota Fikcje, Opowiadania
  • La lotería en Babilonia (1941) inny tytuł: The Lottery in Babylon (1959) - Loteria w Babilonie Fikcje, Opowiadania
  • Examen de la obra de Herbert Quain (1941) inny tytuł: An Examination of the Work of Herbert Quain (1962) - Analiza twórczości Herberta Quaina Fikcje, Opowiadania
  • La biblioteca de Babel (1941) inny tytuł: The Library of Babel (1962) - Biblioteka Babel Droga do science fiction 4, Fikcje, Opowiadania
  • El Jardín de senderos que se bifurcan (1941) inny tytuł: The Garden of Forking Paths (1948) - Ogród o rozwidlających się ścieżkach Fikcje, Opowiadania
  • El milagro secreto (1943) inny tytuł: The Secret Miracle (1956) - Tajemny cud Fikcje, Opowiadania
  • Funes el memorioso (1944) inny tytuł: Funes the Memorious (1962) - Pamiętliwy Funes Fikcje, Opowiadania
  • "La forma de la espada (1944) inny tytuł: The Form of the Sword (1962) inny tytuł: The Shape of the Sword (1962) - Blizna Fikcje, Opowiadania
  • Tema del traidor y del héroe (1944) inny tytuł: Theme of the Traitor and Hero (1962) - Temat zdrajcy i bohatera Fikcje, Opowiadania
  • La muerte y la brújula (1944) inny tytuł: Death and the Compass (1961) - Śmierć i busola Fikcje, Opowiadania
  • Tres versiones de Judas (1944) inny tytuł: Three Versions of Judas (1962) - Trzy wersje Judasza Fikcje, Opowiadania
  • El fin (1944) inny tytuł: The End (1962) - Zakończenie Fikcje, Opowiadania
  • La secta del Fénix (1944) inny tytuł: The Sect of the Phoenix (1962) - Sekta Feniksa Fikcje, Opowiadania
  • El sur (1944) inny tytuł: The South (1962) - Południe Fikcje, Opowiadania
  • Biografía de Tadeo Isidoro Cruz (1829-1874) (1944) inny tytuł A Biography of Tadeo Isidoro Cruz (1829-1874) - Biografia Tadea Isidora Cruz (1829-1874) Alef, Opowiadania
  • El Aleph (1945) inny tytuł: The Aleph (1970) - Alef Alef, Opowiadania
  • El muerto (1946) inny tytuł: The Dead Man - Nieboszczyk Alef, Opowiadania
  • Deutsches Requiem (1946) - Deutsches requiem Alef, Opowiadania
  • La busca de Averroes (1947) inny tytuł: Averroes' Search (1964) - Dociekania Awerroesa Alef, Opowiadania
  • Los teólogos (1947) inny tytuł: The Theologians (1964) - Teologowie Alef, Opowiadania
  • El Zahir (1947) inny tytuł: The Zahir (1950) - Zahir Alef, Opowiadania
  • La casa de Asterión (1947) inny tytuł: The House of Asterion (1964) - Dom Asteriona Alef, Opowiadania
  • Emma Zunz (1948) - Emma Zunz Alef, Opowiadania
  • El inmortal (1949) inny tytuł: The Immortal (1966) - Nieśmiertelny Alef, Opowiadania
  • Historia del guerrero y la cautiva (1949) inny tytuł: Story of the Warrior and the Captive Maiden (1964) - Historia wojownika i branki Alef, Opowiadania
  • La otra muerte (1949) inny tytuł: The Other Death - Powtórna śmierć Alef, Opowiadania
  • La escritura del Dios (1949) inny tytuł: The Writing of the God inny tytuł: The God's Script (1964) - Pismo Boga Alef, Opowiadania
  • La espera (1950) inny tytuł: The Wait inny tytuł: The Waiting (1959) - Oczekiwanie Alef, Opowiadania
  • Abenjacán el Bojarí, muerto en su laberinto (1951) inny tytuł: Ibn-Hakam al-Bokhari, Murdered in His Labyrinth - Ibn Hakam al-Buchari zabity w swym labiryncie Alef, Opowiadania
  • Odin (1951) z Delia Ingenieros - Odyn Fantastyka 03 (30) 1985
  • El hombre en el umbral (1952) inny tytuł: The Man on the Threshold - Człowiek w progu Alef, Opowiadania
  • Everything and Nothing (1960)
  • Inferno, I, 32 (1964)
  • Paradiso, XXXI, 108 (1964)
  • Ragnarök (1964)
  • Parable of Cervantes and the Quixote (1964)
  • The Witness (1964)
  • A Problem (1964)
  • Borges and I (1964)
  • El congreso (1971) inny tytuł: The Congress (1975) - Kongres Księga piasku
  • El otro (1972) inny tytuł: The Other (1975) - Tamten Księga piasku
  • Ulrica (1975) inny tytuł: Ulrikke (1975) - Ulrica Księga piasku
  • There Are More Things (1975) - There Are More Things Księga piasku lub Więcej jest rzeczy... Akolici Cthulhu
  • La secta de los treinta (1975) inny tytuł: The Sect of the Thirty (1975) - Sekta Trzydziestu Księga piasku
  • La noche de los dones (1975) inny tytuł: The Night of the Gifts (1975) - Noc darów Księga piasku
  • El espejo y la mascara (1975) inny tytuł: The Mirror and the Mask (1975) - Zwierciadło i maska Księga piasku
  • Undr (1975) inny tytuł: Undr (1975) - UNDR Księga piasku
  • Utopía de un hombre que está cansado (1975) inny tytuł: Utopia of a Tired Man (1975) inny tytuł: A Weary Man's Utopia - Utopia człowieka zmęczonego Księga piasku
  • El soborno (1975) inny tytuł: The Bribe (1975) - Fortel Księga piasku
  • Avelino Arredondo (1975) - Avelino Arredondo Księga piasku
  • El disco (1975) inny tytuł: The Disk (1975) - Krążek Księga piasku
  • El libro de arena (1975) inny tytuł: The Book of Sand (1975) - Księga piasku Księga piasku
  • Tigres azules (1983) inny tytuł: Blue Tigers - Błękitne tygrysy Pamięć Szekspira
  • Veinticinco Agosto 1983 (1983) inny tytuł: "August 25, 1983" - Dwudziesty piąty sierpnia Pamięć Szekspira
  • La rosa de Paracelso (1983) inny tytuł: The Rose of Paracelsus (1998) - Róża Paracelsa Pamięć Szekspira
  • La memoria de Shakespeare (1983) inny tytuł: Shakespeare's Memory - Pamięć Szekspira Pamięć Szekspira

Źródła

  • [1] wikipedia

Cytaty

  • "Zawsze wyobrażałem sobie raj pod postacią biblioteki".

Jorge Luis Borges

  • "Powinnością wszystkich rzeczy jest dawanie szczęścia. Jeśli go nie dają, są bezużyteczne albo i szkodliwe".

Jorge Luis Borges

Źródło „https://encyklopediafantastyki.pl/index.php?title=Jorge_Lu%C3%ADs_Borges&oldid=106192”
Osobiste
Przestrzenie nazw
Warianty
Działania
Nawigacja
Narzędzia
Pomoc
Szablony