Jörmungand
LEKSYKON FANTASTYKI | |
fiction |
Imię
Staroislandzkie miano tego potwora brzmi Jörmungandhr, co oznacza dosłownie Wielki Kij jednak ten ostatni w znaczeniu Wąż. Jest, więc Jörmungand po prostu Wielkim Wężem. Jego druga nazwa – Midgardsorm – znaczy Wąż Midgardu i wskazuje na jego funkcję.
Rodowód
Jörmungand należy do potomstwa potworów zrodzonych w wyniku związku Lokiego z olbrzymką Angrbodą. Jego bratem był, więc wilk Fenrir a siostrą Hel.
Występowanie
Jako Wąż Midgardu (Midgardsorm) Jörmungand otacza cały Midgard, świat zamieszkiwany przez ludzi, zwinięty na dnie oceanu chwyta zębami własny ogon.
Polowanie na Jörmunganda
Podczas wyprawy po kocioł Hymira Thor wraz Hymirem udał się na połów. Udało mu się złapać na wędkę samego Jörmunganda. Jednak olbrzym widząc jak Thor wciąga potworne cielsko na łódź przeciął linkę. Jedna z wersji mówi, że Thor odciął potworowi głowę. Inna pozostawia walkę nierozstrzygniętą. Według niej Jörmungand miał na powrót pogrążyć się w morskiej toni.
Jörmungand a Ragnarök
W Ragnarök Jörmungand zamieni się w smoka. Jego potężne cielsko wzburzy wody oceanu, który zaleje świat. Jako smok zmierzy się ze swoim dawnym przeciwnikiem, Thorem i zanim zginie z jego rąk zdoła zatruć boga swoim jadem.
Jörmungand w fantastyce
Motyw Jörmunganda pojawia się w anime o tym samym tytule.
Literatura
- Edda poetycka, BN, 1986.
- Sturlusson S., Edda Prozaiczna, Sandomierz 2007.
- Słupecki L.P., Mitologia skandynawska w epoce Wikingów, Kraków 2003.
- Szrejter A., Mitologia germańska, Warszawa 1997.
- Szrejter A., Bestiariusz Germański. Potwory, olbrzymy i święte zwierzęta, Gdańsk 2012.
- A. M. Kempiński, Słownik mitologii ludów indoeuropejskich, Poznań 1993.
- Kempiński A.M., Ilustrowany leksykon mitologii wikingów, Poznań 2003.
- Turowska-Rawicz M., i Sypek R., Mitologie świata. Ludy skandynawskie, Warszawa 2007.
(aut. Izabela Ozga)