Kurt Vonnegut
(Utworzył nową stronę „{{Autor | Imię =Kurt | Nazwisko =Vonnegut | Grafika =Kurt vonnegut.jpeg | Podpis ...”) |
(→Powieści) |
||
Linia 49: | Linia 49: | ||
==Powieści== | ==Powieści== | ||
− | *Player Piano (1952) inny tytuł: Utopia 14 (1954) | + | *Player Piano (1952) inny tytuł: Utopia 14 (1954) [[Pianola]] |
− | *The Sirens of Titan (1959) | + | *The Sirens of Titan (1959) [[Syreny z Tytana]] |
− | *Mother Night (1962) | + | *Mother Night (1962) [[Matka noc]] |
− | *Cat's Cradle (1963) | + | *Cat's Cradle (1963) [[Kocia kołyska]] |
− | *God Bless You, Mr. Rosewater (1965) | + | *God Bless You, Mr. Rosewater (1965) [[Niech pana Bóg błogosławi, panie Rosewater]] |
− | *Slaughterhouse-Five (1969) | + | *Slaughterhouse-Five (1969) [[Rzeźnia numer pięć]] |
*Between Time and Timbuktu or Prometheus-5 (1972) | *Between Time and Timbuktu or Prometheus-5 (1972) | ||
− | *Breakfast of Champions (1973) | + | *Breakfast of Champions (1973) [[Śniadanie mistrzów]] |
− | *Slapstick (1976) | + | *Slapstick (1976) [[Slapstick]] |
− | *Slapstick or Lonesome No More! (1977) | + | *Slapstick or Lonesome No More! (1977) [[Slapstick albo nigdy więcej samotności]] |
− | *Jailbird (1979) | + | *Jailbird (1979) [[Recydywista]] |
− | *Deadeye Dick (1982) | + | *Deadeye Dick (1982) [[Rysio Snajper]] |
− | *Galapagos (1985) | + | *Galapagos (1985) [[Galapagos]] |
− | *Bluebeard (1987) | + | *Bluebeard (1987) [[Sinobrody]] |
− | *Hocus Pocus (1990) | + | *Hocus Pocus (1990) [[Hokus pokus]] |
− | *Timequake (1997) | + | *Timequake (1997) [[Trzęsienie czasu]] |
==Zbiory opowiadań== | ==Zbiory opowiadań== |
Wersja z 19:59, 14 wrz 2012
Kurt Vonnegut | |
Data i miejsce urodzenia | 11 listopada,1922 Indianapolis |
Data i miejsce śmierci | 11 kwietnia 2007 Nowy Jork |
Narodowość | USA |
Ważne dzieła | Śniadanie mistrzów |
Strona domowa |
Kurt Vonnegut ( - ) amerykański pisarz, publicysta, urodził się w 1922 roku w Indianapolis jako syn niemieckich emigrantów: Kurta Vonneguta St. i Edith Lieber. Vonnegut uczęszczał do Orchard School, Shortridge High School, gdzie pisał do szkolnej gazety ‘The Shortridge Echo’. W 1940 r. przyjęto go na chemię na Uniwersytecie Cornella, w 1942 r. opuścił uniwersytet, nie ukończywszy go.
W 1943 r. Vonnegut wstąpił do wojska i został oddelegowany na studia do Instytutu Technologii w Carnegie, a następnie na Uniwersytet w Tennesee, po czym wysłano go na front do Europy. Słuzył w 106. dywizji piechoty. W grudnia 1944, w czasie ofensywy niemieckiej w Ardenach został wzięty do niemieckiej niewoli i osadzony w Dreźnie, gdzie za dnia pracował przy produkcji syropu słodowego dla kobiet w ciąży, a nocą był przetrzymywany w podziemiach starej rzeźni. 13 lutego 1945 przeżył bombardowanie miasta przez aliantów. Wydarzenie to stało się główną inspiracją dla jego powieści - Rzeźnia numer pięć. Kilka miesięcy później Armia Czerwona wyzwoliła Vonneguta z niewoli, po czym pisarz wrócił do Stanów i został odznaczony orderem Purple Heart.
Po powrocie do USA Vonnegut poślubił Jane Marie Cox i podjął studia antropologiczne na Uniwersytecie Chicago. Jego praca dyplomowa na temat „Fluctuations Between Good and Evil in Simple Tale” została odrzucona przez komisję uniwersytecką. Tytuł przyznano mu dopiero w 1971 r. za powieść Kocia kołyska. W czasie studiów pracował jako reporter kryminalny. W maju 1947 r. urodził się jego pierwszy syn – Mark, pisarz przeniósł się do Schenectady, gdzie podjął pracę w dziale public relations w firmie General Electric, w której jego brat Bernard pracował jako naukowiec. W latach 50. Vonnegut zaczął publikować swoje pierwsze opowiadania, m.in. w magazynie Collier’s, a zyski z publikacji pozwoliły mu w 1950 r. porzucić pracę w GE, by przenieść się do Cape Cod i pracować wyłącznie jako wolny strzelec. Pierwszą powieść, zatytułowaną Pianola, wydał w 1952 r. i mimo że jego uznanie w środowisku literackim wciąż rosło, pisarz był zmuszony do szukania alternatywnych źródeł dochodu. Pracował między innymi na stanowiskach nauczyciela angielskiego czy copywritera. Otworzył również pierwszy w USA salon Saaba. W 1957 r. zmarła na raka siostra pisarza, dwa dni po śmierci swojego męża. W wyniku tej tragedii czwórka ich dzieci została osierocona. Vonnegut i jego żona zaadoptowali najstarszą trójkę (mimo że mieli już troje własnych dzieci).
Od 1965 r. wykładał w Hopefield School, a w latach 1965-1971 prowadził warsztaty pisarskie na uniwersytetach Iowa i Harvarda.
Vonnegut znany był ze swoich kontrowersyjnych przekonań, których nie bał się wyrażać. Wyznawał poglądy lewicowe, był przeciwny wojnie i łamaniu praw obywatelskich. Sam siebie określał jako humanistę i socjalistę. W 1968 r. podpisał ‘Writers and Editors War Tax Protest’, w którym deklarowano zaprzestanie płacenia podatków w proteście przeciwko wojnie w Wietnamie. W licznych wywiadach i artykułach krytycznie wypowiadał się na temat polityki George'a W. Busha i sprzeciwiał się wojnie w Iraku. Był członkiem American Civil Liberties Union, amerykańskiej organizacji broniącej wolności obywatelskich.
Vonnegut bezustannie bawił się formą, prowokował czytelnika, wciągał go w literackie pułapki i kpił z niego. Swoje powieści ozdabiał czasem własnoręcznie wykonanymi, prymitywnymi rysunkami, np. słynną "dziurą w zadku" w powieści Śniadanie mistrzów. Wiele z jego powieści składa się z licznych, króciutkich rozdziałów, podobnie jak u Julio Cortázara. Forma i styl Kociej kołyski nawiązuje wręcz do Biblii, a autor opisuje w niej nawet zasady fikcyjnej religii, zwanej bokononizmem.
Istotnym nurtem w twórczości Vonneguta był surrealizm. Powieści jego były pełne dziwacznych postaci, groteskowych, makabrycznych i onirycznych wydarzeń. Pisarz fascynował się science fiction, co najwyraźniej zaznaczył w powieści Syreny z Tytana i pisarskiej kreacji swojego alter ego – Kilgore'a Trouta.
Swoje utwory podpisywał Kurt Vonnegut Jr lub Kurt Vonnegut.
Spis treści |
Powieści
- Player Piano (1952) inny tytuł: Utopia 14 (1954) Pianola
- The Sirens of Titan (1959) Syreny z Tytana
- Mother Night (1962) Matka noc
- Cat's Cradle (1963) Kocia kołyska
- God Bless You, Mr. Rosewater (1965) Niech pana Bóg błogosławi, panie Rosewater
- Slaughterhouse-Five (1969) Rzeźnia numer pięć
- Between Time and Timbuktu or Prometheus-5 (1972)
- Breakfast of Champions (1973) Śniadanie mistrzów
- Slapstick (1976) Slapstick
- Slapstick or Lonesome No More! (1977) Slapstick albo nigdy więcej samotności
- Jailbird (1979) Recydywista
- Deadeye Dick (1982) Rysio Snajper
- Galapagos (1985) Galapagos
- Bluebeard (1987) Sinobrody
- Hocus Pocus (1990) Hokus pokus
- Timequake (1997) Trzęsienie czasu
Zbiory opowiadań
- Canary in a Cat House (1961)
- Welcome to the Monkey House (1968)
- Bagombo Snuff Box (1999)
- God Bless You, Dr. Kevorkian (1999)
- Suche Traum, biete mich (2001)
- Armageddon in Retrospect (2008)
- Look at the Birdie: Unpublished Short Fiction (2009)
- While Mortals Sleep: Unpublished Short Fiction (2011)
Omnibusy
- Slaughterhouse-Five / The Sirens of Titan / Player Piano / Cat's Cradle / Breakfast of Champions / Mother Night (1980) [O/6N] [only as by Kurt Vonnegut ]
- Kurt Vonnegut: Novels & Stories, 1963-1973 (2011) [O] [only as by Kurt Vonnegut ]
- Kurt Vonnegut: Novels & Stories 1950-1962 (2012) [O] [only as by Kurt Vonnegut ]
Chapterbooks
- You've Never Been to Barnstable? (1966)
- 2 B R 0 2 B (2007)
- The Big Trip Up Yonder (2009)
Nonfiction
- Wampeters, Foma & Granfalloons (1974)
- Palm Sunday (1981) inny tytuł: Palm Sunday: An Autobiographical Collage (1981) [as by Kurt Vonnegut ]
- Nothing Is Lost Save Honor (1985)
- Fates Worse Than Death (1991) [only as by Kurt Vonnegut ]
- A Man Without a Country (2005) [only as by Kurt Vonnegut ]
- Slaughterhouse-Five: Critical Insights (2010)
- Kurt Vonnegut: The Last Interview and Other Conversations (2011) [only as by Kurt Vonnegut ]
Inna twórczość
- Happy Birthday, Wanda June (1973)
Opowiadania
- The Report on the Barnhouse Effect (1950)
- Thanasphere (1950)
- EPICAC (1950)
- More Stately Mansions (1951)
- All the King's Horses (1951)
- The Euphio Question (1951)
- The Foster Portfolio (1951)
- From Player Piano (1952)
- D.P. (1953)
- Tom Edison's Shaggy Dog (1953)
- Unready to Wear (1953)
- Adam (1954)
- Custom-Made Bride (1954)
- Ambitious Sophomore (1954)
- Bagombo Snuff Box (1954)
- The Powder-Blue Dragon (1954)
- The Big Trip Up Yonder (1954) inny tytuł: Tomorrow and Tomorrow and Tomorrow (1954)
- The Kid Nobody Could Handle (1955)
- Next Door (1955)
- Unpaid Consultant (1955)
- Deer in the Works (1955)
- Der Arme Dolmetscher (1955)
- Miss Temptation (1956)
- The Boy Who Hated Girls (1956)
- This Son of Mine (1956)
- Hal Irwin's Magic Lamp (1957)
- A Night for Love (1957)
- The Manned Missiles (1958)
- Long Walk to Forever (1960)
- Find Me a Dream (1961)
- Runaways (1961)
- Harrison Bergeron (1961)
- My Name is Everyone (1961) inny tytuł: Who Am I This Time? (1961)
- The Lie (1962)
- Go Back to Your Precious Wife and Son (1962)
- 2 B R 0 2 B (1962)
- The Hyannis Port Story (1968)
- Welcome to the Monkey House (1968)
- Fortitude (1968)
- The Big Space Fuck (1972)
- Editor's Note (Hocus Pocus) (1990)
- Mnemonics (1999)
- Any Reasonable Offer (1999)
- The Package (1999)
- The No-Talent Kid (1999)
- Poor Little Rich Town (1999)
- Souvenir (1999)
- The Cruise of "The Jolly Roger" (1999)
- A Present for Big Saint Nick (1999)
- Lovers Anonymous (1999)
- Introduction (God Bless You, Dr. Kevorkian) (1999)
- Wailing Shall Be in All Streets (2008)
- A Song for Selma (2009)
- FUBAR (2009)
- Shout About It from the Housetops (2009)
- Ed Luby's Key Club (2009)
- Hello, Red (2009)
- Little Drops of Water (2009)
- The Honor of a Newsboy (2009)
- Look at the Birdie (2009)
- King and Queen of the Universe (2009)
- The Good Explainer (2009)