Leszy

Z encyklopediafantastyki.pl
Wersja I.ozga (dyskusja | edycje) z dnia 22:37, 16 lut 2014
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania
LEKSYKON FANTASTYKI
fiction

LESZY – demon z mitologii słowiańskiej. Był panem lasów i opiekunem dzikiej zwierzyny. W zależności od regionu znany pod różnymi imionami. Na zachodzie mówiono o nim Borowy, Boruta, na południu nazwano go Wilczym Pasterzem, podczas kiedy miano Leszego pochodzi ze wschodu.

Zamieszkiwał głęboko, w nieodstępnych rejonach lasów, borów i puszcz. Wierzono, że ukazuje się w jednej z dwóch postaci, ludzkiej bądź zwierzęcej. Jako człowiek przedstawiany był jako brodaty starzec, który odziany w skóry przemierzał dzikie ostępy na niedźwiedziu bądź wilku. Szczególną formą zwierzęcą leszego był niedźwiedź, chociaż mógł też zamieniać się w lisa bądź jelenia.

Ponieważ leszy był panem lasów i opiekunem dzikiej zwierzyny można go było rozgniewać ścinając święte drzewa. Natomiast myśliwy, który chciał zapewnić sobie bezpieczne łowy, powinien wcześniej złożyć leszemu ofiarę. Złamanie którejkolwiek z tych zasad mogło wywołać gniew tego demona. Od świstu wiatru przez szelest liści i trzeszczenie drzew, po wichury i połamane drzewa, to i inne odgłosy lasu uważano za przejaw aktywności leszego. A człowieka, który mu się naraził demon sprowadzał z właściwej drogi. Jednak leszy bywał też pomocny i bywało, że pomagał zbłąkanemu odnaleźć zagubioną ścieżkę.

Literatura

  1. A. Szyjewski, Religia Słowian, Kraków 2003.
  2. A. Gieysztor, Mitologia Słowian, Warszawa 1980.
  3. T. Ławecki, R. Sypek, M. Turowska-Rawicz, Mitologie świata. Słowianie, Warszawa 2007.
  4. L. Pełka, Polska demonologia ludowa, Warszawa 1987.
  5. Mitencyklopedia. Encyklopedia mitów i legend , dostępne [on-line] http://mitencyklopedia.w.interia.pl/home.html.
  6. J. Strzelczyk, Mity, podania i wierzenia dawnych Słowian, Poznań 1998.

(aut. Izabela Ozga)

Osobiste
Przestrzenie nazw
Warianty
Działania
Nawigacja
Narzędzia
Pomoc
Szablony