Roald Dahl

Z encyklopediafantastyki.pl
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania
Roald Dahl
Roald Dahl.jpg
Data i miejsce urodzenia 13 września,1916
Llandaff
Data i miejsce śmierci 23 listopada 1990
Oxford
Narodowość Anglia

Roald Dahl (ur. 13 września 1916 w Llandaff, zm. 23 listopada 1990 w Oksfordzie) – brytyjski pisarz, scenarzysta i publicysta pochodzenia norweskiego; podpułkownik (wing commander) RAF, as myśliwski II wojny światowej.

Urodził się w rodzinie norweskich imigrantów mieszkających na terenie Walii. Gdy miał trzy lata, zmarł jego ojciec załamany śmiercią córki. To wydarzenie miało duży wpływ na Dahla – wielu bohaterów jego książek było sierotami.

W 1933 r. ukończył szkołę średnią, lecz zamiast college’u wybrał pracę w Shell Oil Company. Po wybuchu II wojny światowej wstąpił do Royal Air Force (RAF) i trafił na front afrykański. W 1942 r. przeniósł się do Waszyngtonu, gdzie został attaché wojskowym (lotniczym). Był brytyjskim szpiegiem, który uwodził bogate Amerykanki, i pisał propagandowe teksty. Szybko dał się poznać jako ekscentryk i miłośnik wystawnych balów.

W czasie pobytu w Waszyngtonie poznał C.S. Forestera, który zachęcił go do pisania. Sławę zdobył jako pisarz. Wydał dwie autobiografie, dwie powieści dla dorosłych i kilkanaście książek dla dzieci. Te najsłynniejsze to Charlie i fabryka czekolady, Wiedźmy, Matylda, The BFG (wydana w Polsce pod 3 różnymi tytułami), Czarodziejski palec, Charlie i wielka szklana winda, Danny mistrz świata, Fleje, Uki włóż i Fantastyczny pan Lis. W dwóch książkach (Boy oraz Charlie i fabryka czekolady) opisał swoje dzieciństwo. W Boyu przedstawił niezbyt dobry dla dzieci system edukacji. Natomiast do napisania Charliego i fabryki czekolady zainspirowała go wizyta delegacji fabryki czekolady w szkole oraz próby smakowe wyrobów czekoladowych, których uczestnikami byli uczniowie.

Dahl dorabiał, pisząc teksty dla Hollywood. Stworzył wiele scenariuszy filmowych, m.in. do serialu Alfred Hitchcock przedstawia (1955) oraz obrazu z Jamesem Bondem – Żyje się tylko dwa razy.

Był dwukrotnie żonaty – z aktorką Patricią Neal (1953–1983) i Felicity Ann d’Abreu Crosland (1983–1990). Felicity przyczyniła się do późniejszej ekranizacji powieści Dahla.

Zmarł na białaczkę w 1990 r. w Oksfordzie. Został pochowany z ulubionymi rekwizytami – kijami do snookera, burgundem, ołówkami, czekoladkami i piłą tarczową[1][2]. W 2020 jego rodzina przeprosiła za jego antysemickie wypowiedzi[3].

Spis treści

Książki dla dzieci

Powieści dla dorosłych

  • 1948 Sometime Never: A Fable for Supermen
  • 1979 My Uncle Oswald – wyd. pol. Wuj Oswald, tłum. Andrzej Grabowski, Krajowa Agencja Wydawnicza, 1989

Zbiory opowiadań

  • 1946 Over To You: Ten Stories of Flyers and Flying
  • 1953 Someone Like You
  • 1953 Lamb to the Slaughter
  • 1960 Kiss Kiss
  • 1969 Twenty-Nine Kisses from Roald Dahl
  • 1974 Switch Bitch – wyd. pol. Cuda i dziwki, tłum. Andrzej Grabowski, GiG, 1990
  • 1977 The Wonderful Story of Henry Sugar and Six More – wyd. pol. Zdumiewająca historia Henry’ego Sugara, tłum. Jerzy Łoziński, Zysk i S-ka, 2007
  • 1978 The Best of Roald Dahl
  • 1979 Tales of the Unexpected – wyd. pol. Niespodzianki, tłum. Ariadna Demkowska-Bohdziewicz, Książka i Wiedza, 1984
  • 1980 More Tales of the Unexpected
  • 1983 Roald Dahl’s Book of Ghost Stories
  • 1986 The Roald Dahl Omnibus
  • 1986 Two Fables
  • 1989 Ah, Sweet Mystery of Life: The Country Stories of Roald Dahl
  • 1991 The Collected Short Stories of Dahl
  • 1997 The Roald Dahl Treasury
  • 1997 The Great Automatic Grammatizator
  • 2000 Skin And Other Stories
  • 2006 Roald Dahl: Collected Stories

Opowiadania

Osobiste
Przestrzenie nazw
Warianty
Działania
Nawigacja
Narzędzia
Pomoc
Szablony