Wendigo

LEKSYKON FANTASTYKI

fiction

WENDIGO – żywiąca się ludźmi istota z folkloru Indian Ameryki Północnej. Wendigo znany jest również jako windigo a w plemieniu Algonquian jako wiitiko, gdzie pierwotnie występował pod nazwą wiindigoo, co stanowi połączenie słów zima, kanibal oraz olbrzym i dało początek imieniu tej istoty.

W wendigo może zamienić się człowiek, który skosztował ludzkiego mięsa. Stwór ten zamieszkuje lasy. Występuje na terenach Kanady oraz północnej Ameryki. Pojawia się o szczególnej porze roku, mianowicie w zimie. Z wyglądu olbrzymi, ale wychudzony. Jego szczególną cechą jest serce z lodu. W niektórych podaniach wendigo ma też ostre szpony i kły. Ponoć potrafi zmieniać swój wygląd. Jego głos jest przerażający, nieprzyjemny dla ludzkiego ucha. Przy tym wszystkim towarzyszy mu okropna woń.

Wendigo żywi się praktycznie wszystkim, co spotka na swojej drodze. Jednak wendigo jest przede wszystkim kanibalem. Po swoich ofiarach zawsze zostawia ślady w postaci krwawych plam.

W psychologii wierzenie to tłumaczy się syndromem wendigo, zaburzeniem uważanym za lokalną odmianę schizofrenii. Jej występowanie wiąże się z warunkami w jakich żyją tamtejsze plemiona. Powodują ją zima oraz głód a skutki pokrywają się z wierzeniami na temat wendigo spotykanymi w folklorze. Chory z początku ma depresję i zaburzenia odżywiania a potem urojenia. Wierzy, że to pod wpływem czarów został zamieniony w wendigo i dopuszcza się aktów kanibalizmu. Zaburzenie to bywało leczone przez lokalnych szamanów a niekiedy kończyło się wygnaniem bądź też zabiciem takiej osoby, stanowiącej zagrożenie dla społeczności.

Wendigo w fantastyce

Do wendigo w swojej twórczości nawiązują Brian Lumley oraz Howard Phillips Lovecraft. Wątek wendigo często występuje w serialach takich jak Archiwum X, a ostatnio w Supernatural czy Blood Ties.

Literatura

1. G.M. Eberhart, Mysterious Creatures. A Guide to Cryptozoology, Santa Barbara 2002.
2. J. L. Barcelo, Czarna magia w XX wieku, Warszawa 1991.
3. Encyclopedia Mythica, dostępne[on-line] http://www.pantheon.org/.
4. Encyclopedia Britannica, dostępne [on-line] http://www.britannica.com/.
5. B. Rosen, The Mythical Creatures Bible. The Definitive Guide to Legendary Beings, Nowy York 2009.
6. Mitologie świata. Indianie Ameryki Północnej, pod red. J. Stasiszyn, Kraków 2007.

(aut. Izabela Ozga)