Goblin
| (Nie pokazano 11 wersji utworzonych przez jednego użytkownika) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| + | {{disambigR|hasła w leksykonie|[[Goblin (ujednoznacznienie)|inne znaczenia tego słowa]]}} | ||
{{Leksykon | {{Leksykon | ||
|typ=fiction | |typ=fiction | ||
| − | }} | + | }}__BEZSPISU__<categorytree mode=all style="float:right; clear:right; margin-left:1ex; border:1px solid gray; padding:0.7ex; background-color:white">Goblin (Bibliografia)</categorytree>'''GOBLIN''' |
| − | '''GOBLIN''' | + | |
Istota, pochodząca z folkloru Europy Wschodniej, która swoją nazwę zawdzięcza greckiemu słowu ''kobalos''. Można się również spotkać z teorią staroangielskiego słowa ''gobelin'', czy pochodzącym ze średniowiecznej łaciny ''gobelinusem''. | Istota, pochodząca z folkloru Europy Wschodniej, która swoją nazwę zawdzięcza greckiemu słowu ''kobalos''. Można się również spotkać z teorią staroangielskiego słowa ''gobelin'', czy pochodzącym ze średniowiecznej łaciny ''gobelinusem''. | ||
| Linia 8: | Linia 8: | ||
Zgodnie z etymologią greckiego terminu ''kobalos'' goblin był łobuzem. Poza swawolnością i wesołością gobliny słynęły ze złośliwości. Wierzono, że przynoszą szkodę ludziom. Gobliny nie nawykły do zbyt długiego przebywania w jednym miejscu. Podania głoszą, że szczególnie upodobały sobie szczeliny skalne i korzenie prastarych drzew. | Zgodnie z etymologią greckiego terminu ''kobalos'' goblin był łobuzem. Poza swawolnością i wesołością gobliny słynęły ze złośliwości. Wierzono, że przynoszą szkodę ludziom. Gobliny nie nawykły do zbyt długiego przebywania w jednym miejscu. Podania głoszą, że szczególnie upodobały sobie szczeliny skalne i korzenie prastarych drzew. | ||
| − | O ile co do natury goblinów istniała zgodność, to ich wygląd różnił się w zależności od podań. Można jednak ustalić pewne cechy wspólne. Tak więc gobliny były po pierwsze stosunkowo niewielkich rozmiarów, po drugie do najpiękniejszych nie należały, więcej uchodziły wręcz za wyjątkowo szkaradne. Wizerunek goblina odznaczał się groteskowością, co odróżniało go od innej istoty, gnoma. Bywały więc gobliny o dodatkowej liczbie palców i takie, które nie miały uszu. Ten odbiegający od normy wygląd dodatkowo mógł podkreślać tembr głosu. Takie wady wymowy jak seplenienie czy nieprzyjemna dla ucha barwa głosu, to niektóre z cech przypisywanych goblinom. | + | O ile co do natury goblinów istniała zgodność, to ich wygląd różnił się w zależności od podań. Można jednak ustalić pewne cechy wspólne. Tak więc gobliny były po pierwsze stosunkowo niewielkich rozmiarów, po drugie do najpiękniejszych nie należały, więcej uchodziły wręcz za wyjątkowo szkaradne. Wizerunek goblina odznaczał się groteskowością, co odróżniało go od innej istoty, gnoma. Bywały więc gobliny o dodatkowej liczbie palców i takie, które nie miały uszu. Ten odbiegający od normy wygląd dodatkowo mógł podkreślać tembr głosu. Takie wady wymowy jak seplenienie czy nieprzyjemna dla ucha barwa głosu, to niektóre z cech przypisywanych goblinom. [[Plik:Goblin.png|300px|thumb|left|John Dickson Batten, ''English Fairy Tales'' 1890]] |
Z racji swojego złośliwego charakteru, gobliny stawały się przyczyną różnorakich hałasów nocnych. Gobliny szczególnie gustowały w tłuczeniu garnkami, przesuwaniu mebli. Przypisywano im również wszelkie stukanie w drzwi i ściany. Jako działające przeważnie nocną porą, gobliny mogły również szkodzić śpiącym i to aż na dwa sposoby – zsyłając koszmary bądź ściągając z nich piżamy. Ukrywały również drobne przedmioty, z czego te najbardziej cenne – złote bądź srebrne – zwykły kraść. Gobliny ponosiły również odpowiedzialność za zsiadłe mleko oraz poprzestawiane drogowskazy. W tym, zaszkodzić temu pierwszemu, mogły samym tylko śmiechem, który skutkował także spadaniem owoców z drzew. Tak więc przy takiej tragedii uśmiech goblina pozostawał tylko przerażający. Gobliny szczególnie związane były z dziećmi. Darzyły je sympatią i często wręczały prezenty. Oczywiście tylko wtedy, kiedy dziecko pozostawało grzeczne, w przeciwnym wypadku spadał na nie gniew goblina. Folklor zna również historie o odmieńcach – dzieciach podmienionych przez goblina. Bywało, że niekiedy ich ofiarą padały także kobiety. | Z racji swojego złośliwego charakteru, gobliny stawały się przyczyną różnorakich hałasów nocnych. Gobliny szczególnie gustowały w tłuczeniu garnkami, przesuwaniu mebli. Przypisywano im również wszelkie stukanie w drzwi i ściany. Jako działające przeważnie nocną porą, gobliny mogły również szkodzić śpiącym i to aż na dwa sposoby – zsyłając koszmary bądź ściągając z nich piżamy. Ukrywały również drobne przedmioty, z czego te najbardziej cenne – złote bądź srebrne – zwykły kraść. Gobliny ponosiły również odpowiedzialność za zsiadłe mleko oraz poprzestawiane drogowskazy. W tym, zaszkodzić temu pierwszemu, mogły samym tylko śmiechem, który skutkował także spadaniem owoców z drzew. Tak więc przy takiej tragedii uśmiech goblina pozostawał tylko przerażający. Gobliny szczególnie związane były z dziećmi. Darzyły je sympatią i często wręczały prezenty. Oczywiście tylko wtedy, kiedy dziecko pozostawało grzeczne, w przeciwnym wypadku spadał na nie gniew goblina. Folklor zna również historie o odmieńcach – dzieciach podmienionych przez goblina. Bywało, że niekiedy ich ofiarą padały także kobiety. | ||
| − | Literackim krewnym goblina jest hopgoblin. Istota odznaczająca się łagodniejszą naturą, której nazwa jest skrótem od słynnego goblina Robina. Pierwszego goblina, który, jak mówią, zawitał na Wysypy Brytyjskie. Idea hopgoblinów związana była z nadejściem chrześcijaństwa i potrzebą oddzielenia tego, co złe, a więc diabelskie, od tego, co dobre. Podczas kiedy hopgobliny zaczęły być postrzegane pozytywnie, goblinom przypadło w udziale wszystko, co złe. | + | Literackim krewnym goblina jest hopgoblin. Istota odznaczająca się łagodniejszą naturą, której nazwa jest skrótem od słynnego goblina Robina. Pierwszego goblina, który, jak mówią, zawitał na Wysypy Brytyjskie. Idea hopgoblinów związana była z nadejściem chrześcijaństwa i potrzebą oddzielenia tego, co złe, a więc diabelskie, od tego, co dobre. Podczas kiedy hopgobliny zaczęły być postrzegane pozytywnie, goblinom przypadło w udziale wszystko, co złe. Goblin dał także początek wyobrażeniu [[gremlin | gremlinów]]. |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
==Literatura== | ==Literatura== | ||
| Linia 22: | Linia 19: | ||
#Encyclopedia Mythica, dostępne[on-line] http://www.pantheon.org/. | #Encyclopedia Mythica, dostępne[on-line] http://www.pantheon.org/. | ||
#Encyclopedia Britannica, dostępne [on-line] http://www.britannica.com/. | #Encyclopedia Britannica, dostępne [on-line] http://www.britannica.com/. | ||
| − | (aut. Izabela Ozga) | + | |
| + | (aut. [[Izabela Ozga]]) | ||
| + | |||
| + | [[Kategoria: Bestiariusz]] | ||
Aktualna wersja na dzień 22:02, 16 lut 2014
| LEKSYKON FANTASTYKI | |
| fiction | |
GOBLIN
Istota, pochodząca z folkloru Europy Wschodniej, która swoją nazwę zawdzięcza greckiemu słowu kobalos. Można się również spotkać z teorią staroangielskiego słowa gobelin, czy pochodzącym ze średniowiecznej łaciny gobelinusem.
Zgodnie z etymologią greckiego terminu kobalos goblin był łobuzem. Poza swawolnością i wesołością gobliny słynęły ze złośliwości. Wierzono, że przynoszą szkodę ludziom. Gobliny nie nawykły do zbyt długiego przebywania w jednym miejscu. Podania głoszą, że szczególnie upodobały sobie szczeliny skalne i korzenie prastarych drzew.
O ile co do natury goblinów istniała zgodność, to ich wygląd różnił się w zależności od podań. Można jednak ustalić pewne cechy wspólne. Tak więc gobliny były po pierwsze stosunkowo niewielkich rozmiarów, po drugie do najpiękniejszych nie należały, więcej uchodziły wręcz za wyjątkowo szkaradne. Wizerunek goblina odznaczał się groteskowością, co odróżniało go od innej istoty, gnoma. Bywały więc gobliny o dodatkowej liczbie palców i takie, które nie miały uszu. Ten odbiegający od normy wygląd dodatkowo mógł podkreślać tembr głosu. Takie wady wymowy jak seplenienie czy nieprzyjemna dla ucha barwa głosu, to niektóre z cech przypisywanych goblinom.
Z racji swojego złośliwego charakteru, gobliny stawały się przyczyną różnorakich hałasów nocnych. Gobliny szczególnie gustowały w tłuczeniu garnkami, przesuwaniu mebli. Przypisywano im również wszelkie stukanie w drzwi i ściany. Jako działające przeważnie nocną porą, gobliny mogły również szkodzić śpiącym i to aż na dwa sposoby – zsyłając koszmary bądź ściągając z nich piżamy. Ukrywały również drobne przedmioty, z czego te najbardziej cenne – złote bądź srebrne – zwykły kraść. Gobliny ponosiły również odpowiedzialność za zsiadłe mleko oraz poprzestawiane drogowskazy. W tym, zaszkodzić temu pierwszemu, mogły samym tylko śmiechem, który skutkował także spadaniem owoców z drzew. Tak więc przy takiej tragedii uśmiech goblina pozostawał tylko przerażający. Gobliny szczególnie związane były z dziećmi. Darzyły je sympatią i często wręczały prezenty. Oczywiście tylko wtedy, kiedy dziecko pozostawało grzeczne, w przeciwnym wypadku spadał na nie gniew goblina. Folklor zna również historie o odmieńcach – dzieciach podmienionych przez goblina. Bywało, że niekiedy ich ofiarą padały także kobiety.
Literackim krewnym goblina jest hopgoblin. Istota odznaczająca się łagodniejszą naturą, której nazwa jest skrótem od słynnego goblina Robina. Pierwszego goblina, który, jak mówią, zawitał na Wysypy Brytyjskie. Idea hopgoblinów związana była z nadejściem chrześcijaństwa i potrzebą oddzielenia tego, co złe, a więc diabelskie, od tego, co dobre. Podczas kiedy hopgobliny zaczęły być postrzegane pozytywnie, goblinom przypadło w udziale wszystko, co złe. Goblin dał także początek wyobrażeniu gremlinów.
Literatura
- J. Sherman, Storytelling. An Encyclopedia of Mythology and Folklore, Nowy York 2011.
- A. Z. Kronzek, E. Kronzek, Księga wiedzy czarodziejskiej, Poznań 2008.
- Encyclopedia Mythica, dostępne[on-line] http://www.pantheon.org/.
- Encyclopedia Britannica, dostępne [on-line] http://www.britannica.com/.
(aut. Izabela Ozga)
