Freyja

LEKSYKON FANTASTYKI

fiction

[−] Freyja

  Przebudzenie kamiennego boga

  Trzynaście kotów

Ludwig Pietsch, Die nordischen Göttersagen 1865

FREYJA – w mitologii nordyckiej bogini związana z miłością, płodnością i urodzajem, magią, śmiercią oraz wojną.

Imię

Imię Freyja pochodzi ze staroislandzkiego freyia i oznacza panią. Dało początek niemieckiej i angielskiej nazwie piątku.

Rodowód

Freyja uważana jest przez niektórych badaczy za hipostazę Frigg, małżonki Odyna. Pierwotnie była to prawdpodobnie jedna postać, która potem rodzieliła się na dwie.

Freyja należała do rodu Wanów. Przyszła na świat ze związku boga morza, Njörda i jego siostry. Jej bratem był Frey, z którą łączyły boginię charakterystyczne dla Wanów, stosunki kazirodcze. Jej mężem był Od z którym doczekała się potomostwa – dwóch córek o imionach Hnos (Drogocenny Kamień) oraz Gersimi (Skarb).

Wygląd i atrybuty

Była Freya najpiękniejszą z bogiń. Do niej należał wykonany przez karły naszyjnik Brisingamen a także szata z sokolich piór, które dawały temu, kto ją nałożył umiejętność latania. Freya była także właścielką rydwanu zaprzężonego w olbrzymie kocury. Innym należącym do bogini środkiem transportu był złoty dzik Hlidsvini. Znamienne dla tej bogini było złoto i klejnoty.

Miejsce

Freyja zamieszkiwała więc w Asgardzie, siedzibie Asów, jako zakładnik Wanów. Do niej należał również Folkwang, pałac gdzie do zabierała przynależną jej połowę poległych w walce wojowników. Ucztować mieli oni w sali Sessyrymnir.

Charakterystyka

Freyja, jako bogini płodności słynęła z wielu kochanków, według złośliwych słów Lokiego miała spać z każdym z Asów i elfami. Była również obiektem pożądania olbrzymów takich jak Thrym, którego afekt oburzył jednak boginię. W zamian za naszyjnik Brisingamen, dzieło karłów, kochająca klejnoty Freyja, spędziła noc z czterema z nich – Alfriggiem, Dwalinem, Berlingiem i Grerem. Jej ziemskim kochankiem był Ottar. W poszukiwaniu swojego męża Oda, po tym jak odszedł, miała Freyja przewędrować świat płacząc przy tym złotymi łzami. Freyja znała się na magii, seidr, którą to wiedzę miała przekazać Odynowi. Znajomość magii czyniła z niej także wieszczkę. Na mocy układu zawartego z tym ostatnim przysługiwała jej połowa poległych w walce wojowników, tzw. einherjar.

Literatura

• Dumézil G., Bogowie Germanów. Szkice o kształtowaniu się religii skandynawskiej, Warszawa 2006.
• Kempiński A., Ilustrowany leksykon mitologii Wikingów, 2003, s. 0.
• Piekarczyk S., Mitologia germańska, Warszawa 1976.
• Słupecki L.P., Mitologia skandynawska w epoce Wikingów, Kraków 2003.
• A. M. Kempiński, Słownik mitologii ludów indoeuropejskich, Poznań 1993.
• Turowska-Rawicz M., i Sypek R., Mitologie świata. Ludy skandynawskie, Warszawa 2007.
• Cotterell A., Słownik mitów świata, Katowice 1996.
• Sturluson S., Edda Prozaiczna, Sandomierz 2007.
• Edda Poetycka, Wrocław 1986.

(aut. Izabela Ozga)