2001: Odyseja kosmiczna

2001: Odyseja kosmiczna Arthur C. Clarke 2001: A Space Odyssey
Język oryginału	angielski
Forma	Powieść
Pierwsze wydanie oryginału	1968
Pierwsze wydanie polskie	1990
Wydawca	Poznańskie
Przekład	Jędrzej Polak
Autor okładki	Leszek Walkowiak
Seria wydawnicza	Ze Słoneczkiem
ISBN 8321007872
ISBN https://esef.com.pl/pl/p/Odyseja-kosmiczna-2001-/7538 Esef.com.pl
Cykl: Odyseja kosmiczna
poprzednia brak	następna 2010: Odyseja kosmiczna
Kupisz w: Esef.com.pl

Pochodzące z 1951 r. opowiadanie Clarke'a "Posterunek" stało się dla autora źródłem inspiracji w pracy nad scenariuszem filmu Stanleya Kubricka Odyseja kosmiczna 2001, najsłynniejszego dzieła z gatunku science fiction w kinematografii światowej. Nosząca ten sam tytuł powieść, napisana przez Clarke'a na podstawie własnego scenariusza wiernie oddaje pasjonującą fabułę filmu.

Historia podjętej przez ludzi u progu nowego tysiąclecia wyprawy do krańców Układu Słonecznego, a potem jeszcze znacznie dalej, obfitująca w dramatyczne momenty, przynosi również głęboką i - mimo rozmaitych zagrożeń - optymistyczną refleksję nad złożonymi losami rodzaju ludzkiego.

Powieść a film

Po premierze dobrze przyjętego filmu Dr Strangelove Stanley Kubrick chciał zrealizować "dobry film SF". Polecono mu Arthura C. Clarke'a, spotkali się w 1964 roku i przez kolejne tygodnie dyskutowali na temat tego, co mogliby zawrzeć w filmie. Postanowili oprzeć się na kilku opowiadaniach Clarke'a: The Sentinel, Breaking Strain, Out of the Cradle, Endlessly Orbiting..., Who's There?, Into the Comet oraz Before Eden. Początkowo zakładali, iż napiszą powieść, na której następnie oprą scenariusz. Ostatecznie jednak powieść i scenariusz powstawały jednocześnie, z poprawkami nanoszonymi w obu kierunkach - stąd różnice w fabule między książką a filmem. Tytuł nawiązujący do Odysei Homera i mitu wędrówki wymyślił Kubrick.

Kubrick przeciągał publikację powieści aż do premiery filmu - w sumie 4 lata.

Powieść przysporzyła Clarke'owi sławy poza światem nauki i środowiskiem twórców i sympatyków SF, jednak nazywał jąa ironicznie "osławionym scenariuszem", denerwowało go to, że kojarzono go wyłącznie z tym tytułem.

W 1972 roku Clarke opublikował The Lost Worlds Of 2001 opisującą okoliczności powstania powieści i filmu, zawierającą m.in. fragmenty dziennika oraz rozdziały, które ostatecznie nie zostały włączone do powieści (i filmu.

Lp.	rok wydania	okładka	informacja	przekład
1	1988		Wydawca: klubówka Projekt okładki: Leszek Walkowiak ISBN 8321007872
2	1990		Wydawca: Wydawnictwo Poznańskie Seria: Ze Słoneczkiem Projekt okładki: Leszek Walkowiak ISBN 8321007872	Jędrzej Polak
3	1995		Wydawca: Świat Książki oprawa twarda Projekt okładki: Jacek Kopalski ISBN 837129106X	Jędrzej Polak
4	1997		Wydawca: Amber oprawa twarda Seria: Wielkie serie SF ISBN 8371694180	Jędrzej Polak
5	2008		Wydawca: Vis-á-vis/Etiuda ISBN 9788389640949	Jędrzej Polak
6	2012		Wydawca: Vis-á-vis/Etiuda wydanie zbiorcze 4 powieści - omnibus Projekt okładki: Marcin Wojciechowski ISBN 978-83-7858-015-7	Jędrzej Polak, Radosław Kot
7	2022		Wydawca: Rebis Seria: Wehikuł Czasu Projekt okładki: Igor Morski ISBN 9788381884969	Radosław Kot