Zorza
| LEKSYKON FANTASTYKI | |
| fiction | |
ZORZA – w folklorze słowiańskim wyobrażenie związane z kultem planety Wenus.
Nazwa
W zależności od pory dnia znana jako Utrenica, Południca, Wieczornica.
Charakterystyka
Zorza w folklorze przedstawiana jest jako córka nieba, kiedy zamienia się w Gwiazdę Wieczorną jest siostrą bądź narzeczoną księżyca. Zorza związana była z pasterstwem. Trzy Zorze często są przywoływane w zaklęciach.
Wyobrażenie Zorzy jest odzwierciedleniem zachowania planety Wenus, która pojawia się wraz z księżycem i wtedy zwana jest Gwiazdą Wieczorną, by następnie nad ranem zamienić się w gwiazdę poranną, widoczną przed wschodem słońca i utożsamianą z jutrzenką. W folklorze słowiańskim wiąże się Wenus z podziałem dnia na trzy części, co znajduje odzwierciedlenie w folklorystycznym podziale jednej istoty na trzy odrębne byty, co z kolei ma swoje źródło w wielu mitologiach w tym słowiańskiej.
Literatura
- Szyjewski A., Religia Słowian, Kraków 2003.
- Słownik steroptypów i symboli ludowych, pod. red. Bartmiński J., t. 1, Lublin 1996.
- Czernik S., Trzy zorze dziewicze. Wśród zamawiań i zaklęć, Łódź 1968.
(aut. Izabela Ozga)
