Gorgony

LEKSYKON FANTASTYKI

fiction

[−] Gorgony (Bibliografia)

  Percy Jackson i Bogowie Olimpijscy

  Szkoła bogów (cykl)

GORGONY — w mitologii greckiej trzy siostry.

Nazwa

Nazwa gorgon wiąże się z greckim słowem gorgo, czyli groźny. Imię Sterno wskazuje na nią jako na Silną, Euryale to Daleko Skacząca, a najsłynniejsza, Meduza, to Władczyni.

Rodowód

Gorgony były córkami Forkysa i Keto. Ich siostrami były Graje, a bratem smok Ladon. Interpretacja starożytnych ukazuje Gorgony jako wojowniczy szczep pokonany przez Amazonki pod wodzą Myriny. Stało się to na prośbę Atlantów.

Miejsce

Zamieszkiwały na najdalszym zachodzie, za Okeanosem, w pobliżu siedziby Hesperyd, blisko krainy umarłych. Drogę do tego miejsca wskazują Perseuszowi Graje.

Wygląd

Gorgony słynęły ze swojego straszliwego wyglądu. Miały skórę na głowie pokrytą wężowymi łuskami, czy też, jak chcą inne z wersji, wężowymi splotami. Zamiast zwykłych zębów miały długie kły dzika. Ręce Gorgon były ze spiżu. Gorgony miały złote skrzydła. Wizerunki Gorgon znajdowały się na Samos. Często były przedstawiane z charakterystycznymi atrybutami, a ponadto z wykrzywioną twarzą i wywieszonym językiem.

Charakterystyka

Dwie z Gorgon — Sterno oraz Euryale — były nieśmiertelne. Trzecia z nich Meduza była jedyną, którą można było zabić. Spojrzenie Gorgon obracało w kamień.

Bogini Atena nosiła na tarczy wizerunek jednej z Gorgon, Meduzy, by odstraszyć wrogów. W tym samym celu wizerunki Gorgon umieszczali na tarczach wojownicy. Wyobrażenie Gorgon wiąże się także niekiedy z maskami, które przedstawiały właśnie takie wykrzywione oblicza. Noszone przez boginie w mitach a w rytuałach przez kapłanki miały funkcję sakralną. Orficy głową Gorgony nazywali księżyc.

Literatura

• Graves R., Mity greckie, Kraków 2009.
• Grimal P., Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Wrocław 1997.
• Kempiński A. M., Słownik mitologii ludów indoeuropejskich, Poznań 1993.
• Schmidt J., Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Katowice 2006.
• Stankiewicz L., Ilustrowany słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Wrocław 2008.
• Kerényi, K., Mitologia greków, Warszawa 2002.
• Kubiak Z., Mitologia Greków i Rzymian, Warszawa 1997.
• Pietrzykowski M., Mitologia starożytnej Grecji, Warszawa 1983.

(aut. Izabela Ozga)