Harry Potter

Wersja z 11:04, 26 cze 2017 (pokaż źródło) I.ozga (dyskusja | edycje) ← poprzednia edycja		Wersja z 11:19, 19 lis 2017 (pokaż źródło) I.ozga (dyskusja | edycje) następna edycja →
Linia 138:		Linia 138:
	[[Kategoria: Winorośl]] [[Kategoria: Winorośl (Bibliografia)]]		[[Kategoria: Winorośl]] [[Kategoria: Winorośl (Bibliografia)]]
	[[Kategoria: Wiśnia]] [[Kategoria: Wiśnia (Bibliografia)]]		[[Kategoria: Wiśnia]] [[Kategoria: Wiśnia (Bibliografia)]]
		+	[[Kategoria: Żmija]] [[Kategoria: Żmija (Bibliografia)]]

---

Wersja z 11:19, 19 lis 2017

Powstały w latach 1997-2007 siedmiotomowy cykl autorstwa brytyjskiej pisarki, Joanne Murray, tworzącej pod pseudonimem J. K. Rowling. Łączny dochód ze sprzedanych książek uczynił ją osobą bogatszą od królowej Elżbiety II, a ilość tłumaczeń ustępuje tylko Biblii. Poszczególne tomy Harry’ego Pottera były wielokrotnie nagradzane, w tym prestiżowymi Mythopoeic Fantasy, Hugo czy British Book Awards. Zyskały sobie miliony czytelników na całym świecie, zarówno wśród dzieci jak i dorosłych. Sukcesu nikt nie przewidział.

Wymyślony podczas jazdy pociągiem z Manchesteru do Londynu, główny bohater sagi, to osierocony przez rodziców chłopiec imieniem Harry Potter. Po jedenastu latach dzieciństwa, spędzonego w domu znienawidzonego wujostwa, dostaje tajemniczy list i dowiaduje się, że jest czarodziejem. Wiadomość, która odmienia jego życie i z popychadła zamienia w chodzącą sławę, staje się początkiem niezwykłej przygody i przepustką do świata magii i Hogwartu - Szkoły Magii i Czarodziejstwa. To tam Harry Potter poznaje pierwszych prawdziwych przyjaciół - pochodzącego z biednej rodziny Ronalda Weasleya, a także jego liczne rodzeństwo oraz pewną siebie Hermionę Granger, dziewczynę, która nie ma w rodzinie magicznych przodków. W ciągu swojej kilkuletniej edukacji Harry Potter zetknie się też z inną, chodzącą sławą, Gilderoyem Lockhartem i niesympatycznym profesorem Severusem Snape'em, nauczycielem "subtelnej a jednocześnie ścisłej sztuki przyrządzania eliksirów", czy surową, ale sprawiedliwą profesor McGonagall. Pozna też osobiście samego Albusa Dumbledore'a - dyrektora Hogwartu. Harry'emu przyjdzie też zmierzyć się z własną przeszłością i potężnym czarnoksiężnikiem Voldemortem, a wiedza o byciu czarodziejem, to dopiero początek długiej drogi, prowadzącej do odkrycia własnej tożsamości, drogi wiodącej przez pełne przygód siedem tomów.

Świat wykreowany przez J. K. Rowling można poznać jednak nie tylko od strony Szkoły Magii i Czarodziejstwa. Pojawiają się takie miejsca jak Ulica Pokątna, gdzie można zakupić między innymi podręczniki szkolne i różdżki, albo okryta złą sławą Aleja Śmiertelnego Nokturnu. W Harrym Potterze i Zakonie Feniksa opisane zostało dokładnie Ministerstwo Magii. Ponadto Harry Potter jest silnie osadzony w angielskim folklorze i brytyjskiej tradycji. Z kolei wycieczka śladami Harry'ego Pottera pozwala na odkrycie nie tylko licznych źródeł inspiracji, ale także dokładne zlokalizowanie tych miejsc opisanych w książce, gdzie znajdują się przejścia oddzielające świat niemagiczny, zamieszkiwany przez mugoli, od świata czarodziejów. Cykl jest także pełen szczegółów, do których Rowling przywiązuje wagę. Każde imię w Harrym Potterze ma swoje znaczenie a życie postaci zostało obmyślone od początku do końca, jak na przykład Syriusza Blacka, tytułowego więźnia Azkabanu z trzeciego tomu.

Powstało wiele leksykonów, których autorzy postawili sobie za zadanie zgromadzenie całej książkowej wiedzy o magicznym świecie w jednym miejscu. Strona internetowa The Harry Potter Lexicon, to właśnie taka kopalnia informacji, stworzona przez fanów, a autorem polskiego "Tezaurusa" (Tezaurus Harry Potter) był polski tłumacz Harry’ego Pottera – Andrzej Polkowski – oraz Joanna Lipińska. Sama Rowling napisała także dwie, krótkie książeczki, będące dodatkiem do sagi (Fantastyczne zwierzęta i jak je znaleźć, Quidditch przez wieki) a kilka miesięcy po premierze ostatniego tomu ukazał się zbiór opowiadań Baśnie barda Beedle'a. Bardzo wielu informacji o świecie Rowling nigdy nie ujawniła. Czegoś więcej można się dowiedzieć z otwartej w kwietniu 2012 roku strony - Pottermore - która pozwala prześledzić fabułę bestsellerowego cyklu rozdział po rozdziale, ale w całkiem nowej, interaktywnej formie.

Zyskawszy sobie miliony czytelników i fanów na całym świecie, cykl o Harrym Potterze do dziś ma także licznych przeciwników. Kontrowersje wokół tych książek, nagłaśniane przez media, zaowocowały przysłowiowym polowaniem na czarownice. W roku 2012 Harry Potter znalazł się w pierwszej dziesiątce listy najbardziej atakowanych książek dekady, przygotowanej przez Amerykańskie Towarzystwo Biblioteczne. Niektóre grupy chrześcijan widziały w sadze o Harrym Potterze zagrożenie dla dzieci, padały oskarżenia o satanizm i okultyzm. Na skutek tego rodzice zabraniali dzieciom lektury. Jedno z takich miejsc znajdowało się w Karolinie południowej w USA. W Nowym Meksyku doszło do palenia "zakazanych" książek. Zamieszanie nie ominęło także Polski. Na rynku wydawniczym pojawiły się min. publikacje Andrzeja Posackiego, autora takich tytułów jak "Harry Potter i okultyzm".

Harry Potter, czytany zarówno przez dzieci i dorosłych, doczekał się ekranizacji, do której prawa posiada wytwórnia Warner Bros. Na podstawie siedmiotomowego cyklu zrealizowano gry komputerowe, wyprodukowano masę gadżetów. Z interwencji fanów powstały liczne strony internetowe, niektórzy czytelnicy stali się jednocześnie autorami i dopisując nie tylko swoje "dalsze ciągi" przyczynili się do wzrostu popularności takiego zjawiska jak fanfiction. W swoim czasie cykl o Harrym Potterze miał także wpływ na wzrost czytelnictwa. Jak głosił dziennik „Time” i jak przypomina zamieszczony na tylnej okładce polskiego wydania cytat – Jeśli sądzisz, że w dobie komputerów sztuka czytania zanikła, to niezawodny, że jesteś Mugolem.

Spis treści 1 Książki 2 Streszczenie

Książki

Na cykl książek o Harrym Potterze autorstwa J. K. Rowling składa się siedem tomów, plus trzy książeczki, będące dodatkiem do sagi:

• Harry Potter i Kamień Filozoficzny
• Harry Potter i Komnata Tajemnic
• Harry Potter i więzień Azkabanu
• Harry Potter i Czara Ognia
• Harry Potter i Zakon Feniksa
• Harry Potter i Książę Półkrwi
• Harry Potter i Insygnia Śmierci
• Harry Potter i Przeklęte Dziecko

Dodatki do cyklu:

• Fantastyczne zwierzęta i jak je znaleźć
• Quidditch przez wieki
• Baśnie barda Beedle'a

Streszczenie

Harry Potter i Kamień Filozoficzny

Harry Potter jest sierotą, wychowywaną przez swojego wujka i ciotkę. Po jedenastu latach spędzonych w domu przy Private Drive 4, dostaje tajemniczy list i dowiaduje się, że jest czarodziejem. Wychodzi też prawda o jego rodzicach. Okazuje się, że tak naprawdę nie zginęli w wypadku samochodowym, jak wmawiało mu wujostwo, ale zostali zamordowani przez czarnoksiężnika Lorda Voldemorta. Harry jako jedyny przeżył i stał się dzięki temu sławny w świecie czarodziejów. Trafia do szkoły Magii i Czarodziejstwa Hogwart, gdzie poznaje Rona i Hermionę, którzy stają się jego najlepszymi przyjaciół. Na swojej drodze spotyka także wrogów. Między innymi Draco Malfoya - chłopca z arystokratycznej rodziny. Również Severus Snape, nauczyciel eliksirów, nie wydaje się darzyć go specjalną sympatią. Nie są oni jednak jedynym problemem Harry'ego. Okazuje się, że Lord Voldemort pragnie zdobyć magiczny artefakt - Kamień Filozoficzny - by odzyskać utraconą jedenaście lat temu potęgę. Harry i jego dwójka przyjaciół muszą temu zapobiec.

Harry Potter i Komnata Tajemnic

Kolejne ponure wakacje spędzone w domu Dursleyów kończą się katastrofą. Pojawienie się skrzata domowego - Zgredka - przynosi nie tylko ostrzeżenie Harry'ego przed niebezpieczeństwem, ale także rujnuje spotkanie z klientem jego wujowi. Pan Dursley zamyka Harry'ego w pokoju i wstawia kraty w okno. Na szczęście z opresji wybawiają go bracia Weasleyowie, którzy przybywają na pomoc w latającym Fordzie Anglia. W kilka dni później Harry i Ron lecą magicznym samochodem aż do Hogwartu, kiedy przejście na peron 9 i 3/4 zostanie niespodziewanie zablokowane. W czasie roku szkolnego dochodzi do otwarcia legendarnej Komnaty Tajemnic i ataków na uczniów. Niewinnie oskarżony zostaje przyjaciel Harry'ego, Rona i Hermiony i woźny Hogwartu, Hagrid a z braku sprawcy dyrektor, Albus Dumbledore, rozważa zamknięcie szkoły. Tymczasem w ręce Harry'ego trafia tajemniczy pamiętnik. Jest on kluczem do zagadki i pozwoli trafić Harry'emu do Komnaty Tajemnic, gdzie czeka go kolejny pojedynek z Voldemortem.

Harry Potter i więzień Azkabanu

Tym razem wakacje Harry'ego kończą się przykrym incydentem. Po nieświadomym użyciu nielegalnego zaklęcia na okropnej krewnej, Harry ucieka z domu. Do Londynu zabiera go Błędny Rycerz - magiczny autobus czarodziejów. Dzięki interwencji ministra Magii całą sprawę z ciotką udaje się zbagatelizować. Jednak podróż do Hogwartu zakłóca niespodziewane pojawienie się dementorów - potwornych strażników więzienia czarodziejów, Azkabanu. Z powodu ucieczki psychopatycznego mordercy, Syriusza Blacka, te demoniczne istoty mają przez cały rok przebywać w pobliżu szkoły. Ponieważ Harry źle znosi ich obecność dzięki pomocy Remusa Lupina, nauczyciela Obrony przed Czarną Magią i dawnego przyjaciela Lily i Jamesa Potterów, uczy się zaawansowanego zaklęcia patronusa. Podczas kiedy Remus Lupin pomaga mu walczyć z własnym strachem, nauczycielka wróżbiarstwa przepowiada mu śmierć, podczas meczu qudditcha Harry ulega wypadkowi a w trakcie wizyty w magicznej wiosce, Hogsmeade, dowiaduje się, że zbiegły z więzienia morderca Syriusz Black jest jego ojcem chrzestnym. Pojawienie się Syriusza Blacka w zamku powoduje popłoch. Kiedy pewnego wieczoru Harry wraz z Ronem i Hermioną zostają zwabieni przez Syriusza Blacka do Wrzeszczącej Chaty, miejsca w wiosce Hogsmeade okrytego złą sławą, sprawy przybierają niespodziewany obrót. Syriusz okazuje się niewinny, ale prawdziwemu winowajcy, Peterowi Pettigrew, udaje się zbiec.

Harry Potter i Czara Ognia

Mistrzostwa świata w Quidditchu pozwalają Harry'emu spędzić ostatnie dni wakacji w domu Weasleyów. Jednak atmosferę zabawy podczas mistrzostw świata zakłóca pojawienie się na niebie mrocznego znaku - symbolu Voldemorta. Tymczasem po przybyciu do Hogwartu uczniowie dowiadują się, że odbędzie się Turniej Trójmagiczny z udziałem uczniów z innych szkół. Jednak zgodnie z tradycją przez magiczny artefakt, Czarę Ognia, wybrany może zostać tylko jeden, pełnoletni reprezentant z każdej ze szkół. Ku zdziwieniu wszystkich do Turnieju dostaje się także Harry Potter. Wbrew własnej woli zmuszony jest podołać wyzwaniu. Dzięki wsparciu Hermiony i nowego nauczyciela Obrony przed Czarną Magią, Alastora Moody'ego, oraz pomocy Hagrida i skrzata domowego, Harry'emu udaje się dotrwać do finału. Wraz z drugim reprezentantem Hogwartu, Cedrickiem Diggorym, wspólnie sięga po nagrodę. Jednak puchar okazuje się zaczarowany i przenosi ich w najmniej spodziewane miejsce - na cmentarz. To tam Cedrick zostaje zabity a Harry staje się świadkiem odrodzenia Lorda Voldemorta.

Harry Potter i Zakon Feniksa

Harry i jego kuzyn Dudley zostają zaatakowani przez dementorów. Ministerstwo, które uparcie zaprzecza powrotowi Voldemorta, stawia Harry'emu zarzuty o nielegalnym użyciu magii. Dzięki interwencji Dumbledore'a Harry zostaje uniewinniony i może spędzić resztę wakacji w domu przy Grimmulad Place 12. Mieści się tam dawne mieszkanie Blacków, obecnie własność Syriusza i nowa siedziba Zakonu Feniksa - organizacji stworzonej przeciwko walce z Voldemortem, do której należeli między innymi rodzice Harry'ego. Tymczasem Ministerstwo Magii wysyła swojego przedstawiciela do szkoły Magii i Czarodziejstwa Hogwart. Jest nim nauczycielka Obrony przed Czarną Magią - Dolores Umbridge. Jednak naucza ona tylko teorii i na dodatek wprowadza szereg restrykcyjnych przepisów, które oburzają zarówno uczniów jak i nauczycieli. Harry, za namową Hermiony, zakłada nielegalne stowarzyszenie zwane Armią Dumbledore'a i sam zaczyna udzielać praktycznych lekcji Obrony przed Czarną Magią. Jednocześnie nękające go od wakacji sny o Voldemorcie nasilają się. Kiedy okazuje się, że są to wizje podsuwane przez Lorda Voldemorta, Harry na życzenie Dumbledore'a zaczyna pobierać lekcje oklumencji u znienawidzonego nauczyciela Severusa Snape'a. Tymczasem Dolores Umbridge nie pozostaje bezczynna. Na skutek jej knowań i wykrycia tajnego stowarzyszenia założonego przez Harry'ego, Albus Dumbledore ustępuje ze stanowiska a Dolores Umbridge mianuje się Wielkim Inkwizytorem Hogwartu. Harry nie za dobrze radzi sobie z oklumencją i kiedy Lord Voldemort podsuwa mu fałszywą wizję śmierci Syriusza, Harry, wraz z Ronem, Hermioną, Luną i Nevillem wyruszają do Ministerstwa Magii by go uratować. Wpadają w pułapkę zastawioną przez Lucjusza Malfoya, jednego ze zwolenników Lorda Voldemorta. Na pomoc przychodzą im członkowie Zakonu Feniksa, wśród nich Syriusz Black, który pada ofiarą swojej okrutnej kuzynki Bellatrix, zwolenniczki Voldemorta. Ministerstwo Magii, będące świadkiem walki między Voldemortem a Dumbledorem, nie może już dłużej zaprzeczać prawdzie.

Harry Potter i Książę Półkrwi

Na szóstym roku Harry zostaje kapitanem drużyny quidditcha, pojawia się nowy nauczyciel eliksirów, Horacy Slughorn, a Severus Snape otrzymuje wreszcie upragnioną posadę nauczyciela Obrony przed Czarną Magią. Na dodatek odwieczny, szkolny wróg Harry'ego - Draco Malfoy - skrywa jakąś tajemnicę i knuje coś niedobrego. Zaraz na początku roku w ręce Harry'ego wpada tajemniczy podręcznik, własność niejakiego Księcia Półkrwi, która okazuje się kluczem do sukcesu w przyrządzaniu eliksirów. Jednocześnie Harry uczęszcza na indywidualne lekcje z Dumbledore'em. Dyrektor Hogwartu odkrywa przed nim tajemnice Lorda Voldemorta, między innymi zagadkę jego nieśmiertelności. Wreszcie zabiera w niebezpieczną podróż, podczas której ma nadzieję odnaleźć jeden z horkruksów - przedmiot w którym Lord Voldemort zawarł cząstkę swojej duszy. Podczas tej wyprawy Albus Dumbledore świadomie pada ofiarą magii Lorda Voldemorta, ale Harry'emu udaje się doprowadzić ich oboje z powrotem do Hogwartu. Jest już jednak za późno. Zwolennikom Voldemorta udało dostać się do szkoły dzięki pomocy Draco Malfoya. Draco Malfoy nie do końca wypełnia jednak misję powierzoną mu przez Lorda Voldemorta - osłabiony magią Lorda Voldemorta, Albus Dumbledore ginie ostatecznie z rąk Severusa Snape'a, który okazuje się Księciem Półkrwi. Po długiej walce Śmierciożercom udaje się zbiec, a Harry odkrywa, że horkruks był fałszywy. Szkoła pogrąża się w żałobie po śmierci dyrektora.

Harry Potter i Insygnia Śmierci

Harry, Ron i Hermiona nie wracają na siódmy rok do Hogwartu. Wyruszają w poszukiwaniu horkurksów. Za wskazówkę służy im wiedza Harry'ego, którą podzielił się z nim Dumbledore i tajemnicze przedmioty jakie zostawił w spadku całej trójce dyrektor Hogwartu. Wygaszacz od Dumbledore'a pozwala Ronowi powrócić do przyjaciół w chwili zwątpienia. Zapisany Hermionie tom Baśni barda Beedle'a nakierowuje młodych czarodziejów na ślad legendarnych Insygniów Śmierci - Czarnej Różdżki, Peleryny Niewidki i Kamienia Wskrzeszenia. Wreszcie, po uprzednim pokonaniu wielu niebezpieczeństw i zniszczeniu horkruksów, ostatni podarunek Albusa Dumbledore'a daje Harry'emu siłę by dobrowolnie oddać się w ręce Lorda Voldemorta. Bitwa o Hogwart jednak się nie kończy. Ginie wielu bohaterów znanych z poprzednich części, wychodzi prawda na temat Severusa Snape'a, a Harry Potter niespodziewanie przeżywa i ostatecznie pokonuje Lorda Voldemorta.