Belladonna (pojęcie)

LEKSYKON FANTASTYKI

fiction

[−] Belladonna (Bibliografia)

  Harry Potter

Flowering branch and fresh root of Atropa Belladonna, [w:] Wickes F. H.; Lloyd U.J., King's American Dispensatory, 1898.

BELLADONNA — znana także z wierzeń roślina, trucizna o właściwościach halucynogennych.

Nazwa

Belladonna to nazwa zwyczajowa rośliny, której pełne miano brzmi atropa belladonna. Jest to polski pokrzyk wilcza jagoda. Jeżeli chodzi o pochodzenie nazwy, to atropa nawiązuje do bogini Atropos, jednej z Mojr z mitologii greckiej, a dokładniej tej, która przecinała nić żywota ludzkiego. Z kolei etymologia belladonny wiąże się z dwoma włoskimi słowami bella, czyli piękna oraz donna, czyli kobieta. Jej znaczenie dosłowne wskazuje więc na piękną kobietę.

Wygląd

Roślina o czarnych jagodach i fioletowych kwiatach z rodziny psiankowatych.

Charakterystyka

W starożytnej Grecji uchodziła za roślinę Hekate. Posługiwały się nią Kirke oraz Medea. Następnie, w okresie polowań na czarownice, wraz z lulkiem czarnym oraz bieluniem jako roślina o właściwościach halucynogennych belladonna wchodziła w skład maści czarownic. Jej wchłanianie przez skórę i przedostawanie się do krwiobiegu sprzyjało uczuciu latania, a dokładniej wprowadzało w głęboki sen o charakterze hipnotycznym, w którym pojawiały się także motywy zwierzęce. Nawet niewielka ilość belladonny, kiedy dostanie się do przewodu pokarmowego bywa zabójcza. Belladonna jest więc silną trucizną. Drugi człon nazwy belladonny i jej miano pospolite nie jest przypadkowy. Belladonna była dawniej używana przez włoszki do zakrapiania sobie oczu. Z powodu substancji jaką zawiera, atropiny, powodowała rozszerzenie źrenic. Belladonna znalazła zastosowanie w medycynie. Była wykorzystywana w okulistyce, ponieważ powoduje rozszerzenie źrenic, ma również właściwości rozkurczowe.

Literatura

• Mann J., Zbrodnia, magia i medycyna, Toruń 1996.
• Páez A. M., Historia trucizny, Warszawa 2015.
• Ciechomska M., Maści czarownic, śmiertelne trucizny i serum prawdy: historia i wykorzystanie psychoaktywnych roślin z rodziny solanaceae, [w:] „Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów UJ”, nr. 9/2014.
• Cunningham S., Encyclopedia of magical herbs, 2000.
• Online Etymology Dictionary, dostępne [on-line]: http://www.etymonline.com/index.php?term=mandrake&allowed_in_frame=0, dostęp 24.01.2016.
• Oxford Dictionaries, dostępne [on-line]: http://www.oxforddictionaries.com/, dostęp: 24.01.2016.