Jacek Dukaj
| Jacek Dukaj | |
 fot. Anna Zemanek, 2009 | |
| Data i miejsce urodzenia | 30 lipca,1974 Tarnów |
| Narodowość | Polska |
| Ważne dzieła | Lód |
| Strona domowa | |
Jacek Dukaj ur. 30 lipca 1974 r. w Tarnowie – polski pisarz, autor fantastyki. Pisuje głównie literaturę science fiction, choć niektóre z jego utworów zaliczyć można również do fantasy. Ukończył III Liceum Ogólnokształcące w Tarnowie. Studiował filozofię na Uniwersytecie Jagiellońskim. Debiutował opowiadaniem "Złota galera", opublikowanym w lutym 1990 w miesięczniku "Fantastyka", napisanym gdy miał 16 lat. Kolejne jego opowiadania ukazywały się drukiem w antologiach Wizje alternatywne, Czarna msza, magazynie literackim Fenix oraz Nowa Fantastyka. W 1997 r. ukazał się debiut książkowy Dukaja, powieść Xavras Wyżryn.
Teksty publicystyczne i recenzje Dukaja publikowane były w Nowej Fantastyce, SFinksie, Miesięczniku, Framzecie, Fantomie, Feniksie, Science Fiction, Czasie Fantastyki. Pomysłodawca antologii pt. PL+50. Historie przyszłości.
Opowiadania Dukaja przetłumaczone zostały na język angielski, niemiecki, rosyjski, czeski i węgierski. "Złota Galera" ukazała się w języku angielskim w antologii The Dedalus Book of Polish Fantasy, tłumaczona przez Wieśka Powagę. "Ruch Generała" oraz fragmenty "Katedry" zostały przetłumaczone na angielski przez Michaela Kandela, jednak jak na razie nie zostały wydane, poza fragmentami dostępnymi w Internecie.
6 grudnia 2007 ukazała się kolejna powieść Jacka Dukaja – Lód, Książka Roku 2007 w plebiscycie Wirtualnej Polski, książka jesieni 2007 w PPNW, nominowana do Angelusa, Nagrody im. Józefa Mackiewicza i Nagrody Literackiej NIKE 2008.
W 2008 Wydawnictwo Literackie zaczęło wznawiać książki Dukaja w jednolitej twardej oprawie.
W listopadzie 2009 r. wydano powieść Wroniec, której tło stanowi stan wojenny z 1981 r.[2]
Zbiór Król Bólu, który ukazał się 25 listopada 2010 r. można nazwać zbiorem powieści, jako że w jego skład wchodzą zarówno krótkie, ale pełnowymiarowe powieści, jak i opowiadania. Forma prozatorska to rzecz trudna do sklasyfikowania u Dukaja. Często sam pisarz traktuje jako opowiadanie utwór o objętości ponad 200 stron, a rozbudowana, epicka forma jest jego znakiem szczególnym.
Film animowany Tomasza Bagińskiego Katedra na podstawie opowiadania Dukaja został w 2003 roku nominowany do Oscara.
Wielokrotny laureat nagród im. Janusza A. Zajdla, Jerzego Żuławskiego, nagrody SFinksa, Śląkfy, wielokrotnie nominowany do Paszportu „Polityki”, otrzymał również nominację do nagrody literackiej Nike, Nagrody Mediów Publicznych Cogito i Angelusa; laureat nagrody Kościelskich, laureat Europejskiej Nagrody Literackiej 2009.
Spis treści |
Powieści
- Xavras Wyżryn (w: Xavras Wyżryn, 1997)
- Zanim noc (w: Xavras Wyżryn, 1997)
- Aguerre w świcie (w: Wizje alternatywne 3, 2001), (w: Król Bólu, 2010)
- Czarne oceany (2001)
- Córka łupieżcy (w: Wizje alternatywne 4, 2002)
- Extensa (2002)
- Inne pieśni (2003)
- Perfekcyjna niedoskonałość - Pierwsza tercja Progresu (2004) -Perfekcyjna niedoskonałość (fragment) Science Fiction 09 (42) 2004
- Lód (2007) Nagroda im. Janusza A. Zajdla 2008 (fragment)
- Wroniec (2009) Nagroda im. Janusza A. Zajdla 2010 (fragment)
- Król Bólu i pasikonik (w: Król Bólu, 2010)
- Linia oporu (w: Król Bólu, 2010) Nagroda im. Janusza A. Zajdla 2011 (fragment)
- Science fiction (w: Science Fiction, 2011), Nagroda im. Janusza A. Zajdla 2012 (fragment)
- Starość askolotla (2015) Nagroda im. Janusza A. Zajdla 2016 (fragment)
Zbiory opowiadań
- W kraju niewiernych (SuperNOWA 2000, Wydawnictwo Literackie 2008)
- Xavras Wyżryn i inne fikcje narodowe (Wydawnictwo Literackie 2004)
- Król Bólu (Wydawnictwo Literackie 2010)
Opowiadania
- Złota Galera Fantastyka 02 (89) 1990, Jawnogrzesznica, Miłosne dotknięcie nowego wieku
- Śmierć matadora Nowa Fantastyka 01 (100) 1991, Co większe muchy
- Opętani Fenix 01 (5) 1991
- Książę mroku musi umrzeć Nowa Fantastyka 12 (111) 1991
- Korporacja Mesjasz Czarna msza
- Panie, pobłogosław morderców Fenix 02 (18) 1993
- Wszystkie nasze ciemne sprawy Voyager 06 1993
- Irrehaare Nowa Fantastyka 06 (153) 1995, Nowa Fantastyka 07 (154) 1995, W kraju niewiernych
- Wielkie podzielenie Nowa Fantastyka 03 (162) 1996, Miłosne dotknięcie nowego wieku
- Szkoła Nowa Fantastyka 11 (170) 1996, Król Bólu
- Ziemia Chrystusa Wizje alternatywne 2, W kraju niewiernych
- IACTE Wizje alternatywne 2, W kraju niewiernych, Wizje alternatywne
- Ponieważ kot Trzynaście kotów
- Serce Mroku Nowa Fantastyka 11 (194) 1998, Król Bólu
- Ruch Generała W kraju niewiernych
- Muchobójca W kraju niewiernych
- Katedra W kraju niewiernych, Katedra
- Medjugorje W kraju niewiernych
- In partibus infidelium W kraju niewiernych
- W bibliotece (magazyn sieciowy Srebrny Glob 08 (08) 2000)
- Sierpniowa noc ( magazyn sieciowy Esensja 8/2001)
- Gotyk Strefa mroku, Xavras Wyżryn i inne fikcje narodowe
- Sprawa Rudryka Z. Xavras Wyżryn i inne fikcje narodowe
- Przyjaciel prawdy. Dialog idei Xavras Wyżryn i inne fikcje narodowe
- Crux PL+50. Historie przyszłości, Król Bólu, Nagroda im. Janusza A. Zajdla 2005
- Diabeł w strukturze (Trupy Polskie, Wydawnictwo EMG 2005)
- Kto napisał Stanisława Lema? (dołączone do książki Doskonała próżnia Stanisława Lema Agora 2008), Nagroda im. Janusza A. Zajdla 2009
- Oko potwora Król Bólu
- Piołunnik Król Bólu, Nagroda im. Janusza A. Zajdla 2011
- Portret nietoty Zachcianki. Dziesięć zmysłowych opowieści, Nagroda im. Janusza A. Zajdla 2013
- Pierwocina Nowa Fantastyka 01 (400) 2016
- Imperium chmur Inne światy, Imperium chmur
- pierwocina Utopay
Non fiction
- Po piśmie (2019)
Nagrody
- Król Bólu Sfinks 2011 - w kategorii Książka roku
- Król Bólu i pasikonik Sfinks 2011 - w kategorii Polska powieść roku
- Król Bólu i pasikonik Zajdel 2011 w kategorii powieść
- Wroniec Poznański Przegląd Nowości Wydawniczych 2010 - Książka jesieni 2009
- Wroniec Żuławski 2010 - Nagroda Specjalna
- Lód Europejska Nagroda Literacka 2009
- Lód Zajdel 2008 w kategorii powieść
- Lód Sfinks 2008 - w kategorii Polska powieść roku
- Lód Śląkfa 2008 w kategorii Twórca roku
- Lód Żuławski 2008 - w kategorii Powieść roku
- Nagroda Kościelskich 2008
- Lód Poznański Przegląd Nowości Wydawniczych 2008 - Książka jesieni 2007
- Perfekcyjna niedoskonałość Zajdel 2005 w kategorii powieść
- Inne pieśni Poznański Przegląd Nowości Wydawniczych 2004 - Książka jesieni 2003
- Inne pieśni Sfinks 2004 - w kategorii Polska powieść roku
- Inne pieśni Zajdel 2004 w kategorii powieść
- Czarne oceany Sfinks 2002 - w kategorii Polska powieść roku
- Czarne oceany Zajdel 2002 w kategorii powieść
- W kraju niewiernych Sfinks 2001 - w kategorii Książka roku
- W kraju niewiernych Śląkfa 2001 - w kategorii Twórca roku
- Katedra Zajdel 2000 w kategorii opowiadanie
- Serce Mroku Srebrny Glob 1999 - w kategorii Opowiadanie roku
- Serce Mroku Sfinks 1999 - w kategorii Polskie opowiadanie roku
Wywiad
Linki zewnętrzne
Cytaty
- "I pomyślał: pocałuję ją. Ale ponieważ pomyślał — nie było to już spontaniczne, i zaniechał".
Jacek Dukaj "Perfekcyjna niedoskonałość"
- "Cham obrzydliwy, czemu nie, piękną karierę można zrobić, chamstwo ma wielką przyszłość, cały świat stoi przed chamstwem otworem, subtelni, wstydliwi i wrażliwi ustępują przed nim, bo tylko cham by ustał i nie ustąpił, mądrzy nie wdają się w dyskusje przegrane po pierwszym ciosie maczugi, szlachetni litują się nad chama nieszczęściem, cham prze naprzód, nic nie mąci spokoju jego chamskiej duszy, cham się nie wstydzi, nie czerwieni, nie uśmiecha przepraszająco, on nawet nie widzi drwin i szyderstw, nigdy nie czuje się nieswojo i niezręcznie – ponieważ jest chamem".
Jacek Dukaj "Lód"
- "Nie wiesz co pamiętasz, dopóki nie spróbujesz tego opowiedzieć. I nie wiesz co tak naprawdę sądzisz na dany temat, dopóki nie zaczniesz się o to z kimś kłócić. W samotności nie jesteś nawet świadomy swoich sprzeczności. Myślisz, że czemu służy odpowiedź?"
Jacek Dukaj "Perfekcyjna niedoskonałość"
