Meduza
| LEKSYKON FANTASTYKI | |
| fiction | |
MEDUZA — w mitologii greckiej kobieta potwór, jedna z gorgon.
Nazwa
Jej imię wskazywało na nią jako na Władczynię.
Rodowód
Była jedną z trzech Gorgon, córką Forkysa oraz Keto. Jej siostrami były Steno oraz Euryale. Tradycja mityczna widziała w niej pierwotnie piękną kobietę, która jednak została zamieniona przez boginię, Atenę, w potwora. W zależności od wersji miała ściągnąć na siebie gniew bogini na skutek bądź to przechwalania się przez Meduzę swoją urodą, a szczególnie pięknymi włosami, bądź z powodu stosunku, jaki odbyła z bogiem Posejdonem w świątyni Ateny. Z krwi Meduzy, w miejscu odciętej przez jej zabójcę, Perseusza, głowy, przyszło na świat potomstwo, pochodzące z jej związku z Posejdonem, Pegaz oraz Chrysaor. Jedna z interpretacji widzi w Meduzie, i w ogóle w gorgonach, pamięć po dawnym plemieniu, które miały wybić amazonki pod wodzą ich królowej, Myriny.
Miejsce
Wraz ze swoimi siostrami miała zamieszkiwać na dalekim zachodzie, w pobliżu krainy umarłych.
Wygląd
Wizerunki gorgon, w tym Meduzy, miały znajdować się na Samos. Meduza, podobnie jak jej siostry, miała mieć skórę głowy pokrytą wężową łuską bądź, według innej i najpopularniejszej wersji, w miejscu włosów wić się miały wężowe sploty. Miała ręce z brązu i złote skrzydła a z ust wystawały jej zwierzęce kły, podobne do dziczych. Spojrzenie błyszczącym oczu Meduzy miało moc obracania w kamień. Krew płynąca w ciele Meduzy również miała magiczne właściwości. Ta z lewej żyły była śmiertelną trucizną, podczas gdy ta z prawej miała moc wskrzeszania zmarłych. Bogini Atena podarowała tę krew Asklepiosowi. Odciętą głowę Meduzy Atena umieściła w swojej tarczy, co było skuteczną bronią, odstraszającą wojowników.
Charakterystyka
Meduza, jako jedyna z gorgon, była śmiertelna.
Ochrona
Meduzę zabił Perseusz, przy pomocy i za radą bogini Ateny. Nim to nastąpiło Atena pokazała mu wizerunku potworów na Samos. Perseusz osłaniając się tarczą, niczym lustrem, by nie spojrzeć Meduzie w oczy, ściął jej głowę diamentowym sierpem. Ponadto by wykonać zadanie Perseuszowi niezbędny był także hełm niewidzialności, skrzydlate sandały, pozwalające unosić się w powietrzu oraz magiczny worek, do którego, po wszystkim, schował głowę zabitej.
Meduza w fantastyce
Pojawia się w serialu Atlantis.
Literatura
- Graves R., Mity greckie, Kraków 2009.
- Kubiak Z., Mitologia Greków i Rzymian, Warszawa 1997.
- Drapella Z.; Ciesiulewicz T., Od Lewiatana do Jormungandra. Rzecz o potworach morskich, ludziach z Morza i duchach wód 1976.
- Grimal P., Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Wrocław 1997.
- Schmidt J., Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Katowice 2006.
- Kempiński A. M., Słownik mitologii ludów indoeuropejskich, Poznań 1993.
- Stankiewicz L., Ilustrowany słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Wrocław 2008.
(aut. Izabela Ozga)
