Od nominacji do kreacji. Rzecz o przekładzie neologizmów science fiction

Z encyklopediafantastyki.pl
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania
Od nominacji do kreacji. Rzecz o przekładzie neologizmów science fiction

Milena Chomik & Monika Krajewska

Od nominacji do kreacji.jpg
Język oryginału polski
Forma książka krytycznoliteracka
Pierwsze wydanie oryginału 2011
Pierwsze wydanie polskie 2011
Wydawca Naukowe UMK
Autor okładki Tomasz Urzędowicz
ISBN 978-83-231-2413-9

Książka Od nominacji do kreacji podejmuje zagadnienie przekładu neologizmów fantastyki naukowej na materiale groteski Stanisława Lema (Bajki robotów, Cyberiada, Dzienniki gwiazdowe) oraz twórczości Arkadego i Borysa Strugackich. Tytułowe od nominacji do kreacji, wskazując na cechy, jakie - naszym zdaniem - można przypisać neologizmom, opisuje jednocześnie dualizm dziedzictwa badawczego stanowiącego kontekst naszych obserwacji. Pierwszy nurt to tradycja badania nowych słów w fantastyce naukowej, skupiający się przede wszystkim na wskazywaniu takich naczelnych cech nowotworów, jak właśnie ich nominacyjność (nazywanie nowych obiektów wykreowanej rzeczywistości) i powiązane z nią odtwarzanie quasi-terminologicznego schematu leksykalnego oraz podporządkowana wymogom prawdopodobieństwa typowość językowa. Drugie podejście akcentuje natomiast to, co najczęściej widziane jest jako walor artystyczny neologizmu, a więc wyrażającą się w nim kreatywność, przełamywanie schematu oraz dążenie do odświeżania języka. W opisie przekładu neologizmów science fiction staramy się pogodzić obie te tradycje.

SPIS TREŚCI

  1. CZĘŚĆ PIERWSZA
  2. Przekład neologizmów w wybranych utworach S. Lema (Monika Krajewska) /57
    1. 1. TRANSPOZYCJA NEOLOGIZMÓW ONOMASTYCZNYCH / 61
    2. 1.1. Neologizmy oparte na obcym materiale słowotwórczym /62
    3. 1.2. Neologizmy oparte na rodzimym materiale słowotwórczym /87
    4. 1.3. Przekształcone autentyczne nazwy własne /102
    5. 1.4. Skrótowce /108
    6. 1.5. Neologizmy nieprzejrzyste semantycznie /119
  3. 2. TRANSPOZYCJA NEOLOGIZMÓW APELATYWNYCH /132
    1. 2.1. Analiza semantyczna /132
    2. 2.2. Analiza strukturalna /159
    3. 2.3. Gry słowne /192
    4. 2.4. Wyrazy sformalizowane (neologizmy sztuczne) /201
  4. PODSUMOWANIE /210
  5. LITERATURA PODMIOTOWA /231
  6. Utwory S. Lema /231
  7. Przekłady na język rosyjski /233
  1. CZĘŚĆ DRUGA
  2. Przekład neologizmów w utworach braci Strugackich (Milena Chomik) /239
  3. 1. NEOLOGIZMY SŁOWOTWÓRCZE /243
    1. 1.1. Uwagi wstępne /243
    2. 1.2. Derywaty proste /246
    3. 1.3. Przekład derywatów prostych /264
    4. 1.4. Derywaty złożone /271
    5. 1.5. Przekład derywatów złożonych /279
    6. 1.6. Wnioski /283
    7. 1.7. Zestawienie jednostek badanych w rozdziale 1. Neologizmy słowotwórcze /286
  4. 2. NEOSEMANTYZMY /291
    1. 2.1. Oryginał /291
    2. 2.2. Przekład /300
    3. 2.3. Zestawienie jednostek badanych w rozdziale 2. Neosemantyzmy /305
  5. 3. NEOFRAZEOLOGIZMY /307
    1. 3.1. Oryginał /307
    2. 3.2. Przekład /313
    3. 3.3. Zestawienie jednostek badanych w rozdziale 3. Neofrazeologizmy / 319
  6. 4. NOWE ZESTAWIENIA /320
    1. 4.1. Oryginał /320
    2. 4.2. Przekład /326
    3. 4.3. Zestawienie jednostek badanych w rozdziale 4. Nowe zestawienia /329
  7. 5. NEOLOGIZMY TWORZONE W CELACH INNYCH NIŻ NOMINACJA /332
    1. 5.1. Oryginał /332
    2. 5.2. Przekład /350
    3. 5.3. Zestawienie jednostek badanych w rozdziale 5. Neologizmy tworzone w celach innych niż nominacja /357
  8. PODSUMOWANIE /359
  9. LITERATURA PODMIOTOWA /361
  10. Utwory A. i B. Strugackich /361
  11. Przekłady na język polski /363
  12. ZAKOŃCZENIE /365
  13. BIBLIOGRAFIA /367
  14. Wykaz skrótów /367
Osobiste
Przestrzenie nazw
Warianty
Działania
Nawigacja
Narzędzia
Pomoc
Szablony