Piaskun

LEKSYKON FANTASTYKI

fiction

[−] Piaskun (Bibliografia)

  Sandman

  Świat Dysku

Rhoda C. Chase, ilustracja do Sandman's Goodnight Stories autorstwa Abbie Phillipsa, 1921

PIASKUN – znany także jako Piaskowy Dziadek, to fikcyjna postać z folkloru niemieckiego, sprowadzająca sny na dzieci poprzez sypanie im w oczy magicznego piasku.

Dzięki serii komiksów Neila Gaimana Piaskun znany jest także pod swoją angielską nazwą jako Sandman, co ma związek z niemieckim słowem, określającym tę postać, mianowicie terminem Sandmann. Na Wyspach Brytyjskich pojawia się również jako Billy Winker oraz Dustman. W Szkocji odnajdziemy go pod imieniem Wee Willie Winkie.

Piaskun w baśniach

Piaskun był bohaterem znanych bajek i baśni. E.T.A. Hoffmann w 1817 roku pisze Piaskuna (Der Sandmann). U Hansa Christiana Andersena Piaskun nazywa się Ole Zmruż-oczko (Ole Lukøie). U E.T.A. Hoffmana Piaskun potrafi sypnąć w oczy piaskiem niegrzecznym dzieciom a następnie wyjąć im oczy i zanieść do zjedzenia swojemu potwornemu potomstwu, które lęgnie się na księżycu. Z kolei u Hansa Christiana Andersena usypia dzieci poprzez opowiadanie bajek i sypanie mleka w oczy. Nieodłącznym atrybutem duńskiego Ole-Zmruż-oczko jest magiczny parasol. To z nim przychodzi on zarówno do grzecznych jak i niegrzecznych dzieci, zsyłając im sny bądź całkiem ich pozbawiając. Parasol dla grzecznych dzieci jest pełen obrazów po wewnętrznej stronie, podczas kiedy ten przeznaczony dla niegrzecznych jest całkiem pusty. Ole-Zmruż-oczko posiada również brata bliźniaka, o tożsamym imieniu, który jednak jest Śmiercią a jego funkcja polega na zamykaniu oczu zmarłym.

Literatura

1. J. Simpson, S. Roud, A Dictionary of English Folklore, Oxford 2000.
2. Online Etymology Dictionary, dostępne [on-line] http://www.etymonline.com/index.php.
3. Oxford Dictionaries, dostępne [on-line] http://oxforddictionaries.com/.
4. Encyclopedia Mythica, dostępne[on-line] http://www.pantheon.org/.
5. Encyclopedia Britannica, dostępne [on-line] http://www.britannica.com/.

(aut. Izabela Ozga)